02 Maatschappelijke opgaves

Voor Sedna medewerkers staan 5 maatschappelijke opgaven centraal. Belangrijke maatschappelijke vraagstukken waarmee de samenleving in Emmen wordt geconfronteerd en waarvoor de gemeente ook specifieke aandacht vraagt.

In 2021 zijn wij gestart met deze op concrete vraagstukken gerichte manier van werken. We willen daarmee ook de resultaten van onze inzet beter zichtbaar maken.

Dat doen de 75 medewerkers van Sedna met hun ervaring en kennis. Minstens zo belangrijk is de inzet van de vele mantelzorgers en vrijwilligers die daarbij een belangrijk aandeel leveren. U leest hier ook over in dit verslag. De samenleving is gebaat bij inwoners die aandacht hebben voor elkaar en helpen als het nodig is. Sedna biedt daarom ook advies en steun inwoners, maatschappelijke organisatie en mantelzorgers. 

Wij werken samen met de inwoners van Emmen om, op basis van  mogelijkheden en talenten, oplossingen te vinden voor ervaren problemen en eigen initiatieven te versterken.   We gaan uit van de eigen kracht van inwoners. Maar we weten ook uit ervaring dat niet iedereen in staat is om zijn/haar eigen leven goed op de rails te houden. Wanneer zich op dat terrein problemen voordoen is het belangrijk dat advies of hulp geboden kan worden dichtbij inwoners in een kwetsbare periode in hun leven.

Problematische huurschulden
In 2022 zijn er in totaal 86 meldingen geweest bij de coördinator. Meer details zijn te vinden in het verslag van de stuurgroep.

De afname van het aantal meldingen is te verklaren doordat de gemeente Emmen in 2022 is gestart met vroegsignalering. Dit betekent dat alle huurachterstanden eerst gemeld worden bij de gemeente Emmen. Gedurende 4 weken wordt geprobeerd om de huurder te benaderen. Wanneer dit niet lukt krijgt de woningbouwvereniging een melding en kan de melding alsnog doorgezet worden naar de coördinator.

Van de 86 meldingen hebben we 16 huurders niet kunnen bereiken of hebben de huurders aangegeven geen hulp te willen. Tevens waren er 6 huurders die ondersteuning van een externe partij ontvingen. In alle andere gevallen kon de coördinator (of de SHV’er in het gebied) in samenwerking met de klant zelf (of zijn netwerk) tot een oplossing komen.

De vrouwengroep in Klazienaveen  
In het Welzijns- en Gezondheidscentrum in Klazienaveen komt elke maandag ( behalve in de schoolvakanties) een vrouwentaalgroep bij elkaar. Vrouwen van alle culturen zijn welkom en dat is zichtbaar in de samenstelling van de groepen. Het zijn vrouwen uit Eritrea, Syrië, Polen, Honduras, Oekraïne en Nederland.

Ze oefenen samen de Nederlandse taal met behulp van taalspelletjes, oefeningen uit een boek en gesprekken met elkaar praten over de verschillende onderwerpen die in hun dagelijks leven belangrijk zijn.

Met 55 huishoudens wordt gewerkt aan het doorbreken van langdurige armoede
Met o.a. de pilot Intergenerationele armoede werken we aan het doorbreken van de armoede. De methodiek is de laatste jaren, onder de vlag van de Regiodeal en in samen werking met Maatschappelijk Welzijn Coevorden, Samen Doen Hardenberg en de 3 gemeenten steeds verder ontwikkeld. Onderzoeksbureau Radar heeft onderzocht wat de werkzame bestanddelen in de diverse aanpakken zijn.

Zoals afgesproken met de gemeente en de regiodeal heeft Sedna in 2022 8 gezinnen binnen deze pilot begeleid. Dit houdt in dat we intensiever en langduriger bij gezinnen betrokken zijn, om hun te kunnen ondersteunen de patronen die intergenerationele armoede in stand houden, te doorbreken. Met gezinnen creëren we kansen en werken we aan doelen, om deze doelen te bereiken hebben we per gezin een gezinsvolgend budget. 

Ontwikkeling van een aanbod t.b.v. het bevorderen van kansengelijkheid voor jongeren
In 2022 zijn we op zoek gegaan naar methoden en manieren om de kansenongelijkheid die we zien bij kinderen en jongeren tegen te gaan. Echter werden we hierbij ook ingehaald door de realiteit. De kansencoaches die op de scholen zijn gekoppeld is daar een voorbeeld van. In overleg met Petje Af kwamen we er achter dat een andere partij dit ook graag wilde aanbieden en in de ontwikkeling al verder waren. We hebben er voor gekozen dit initiatief te ondersteunen i.p.v. dit zelf verder op te pakken. Door de initiatieven die er al zijn van andere partijen hebben we ervoor gekozen om geen centrale methodiek te gaan ontwikkelen, maar diverse kleinere gebiedsgerichte interventies in 2023 in te zetten om op basis daarvan te kijken waar en hoe we het verschil kunnen maken. 

Financiën is veruit de meest voorkomende problematiek. Bij de scores is de groei in zelfredzaamheid bij Financiën duidelijk toegenomen maar het valt op dat dit ook op de andere levensgebieden sprake is van groei.

De realisatie van deze doelen draagt bij aan het normaliseren en oplossen van jeugdproblematiek om opschaling naar geïndiceerde voorzieningen te voorkomen. Zoals in het bereik te zien is, hebben we deze doelen voor een groot deel behaald. 

KOPP groepen
Dit aanbod van gespreksgroepen voor kinderen van ouders met psychische problemen is op verzoek van de gemeente mogelijk gemaakt. We stellen vast dat er geen gebruik van wordt gemaakt. Mogelijk dat deze vorm van gespreksvoering onvoldoende aansluit bij de vraag van de kinderen. We bekijken in 2023 of we toch KOPP groepen willen blijven aanbieden.

Een gezonde start voor zuigeling en peuter
In het project Goede Start (Moeders van Emmen) ondersteunen studenten van verschillende opleidingen en werkbegeleiders van Sedna moeders bij de eerste 1000 dagen van het leven van hun kindjes. In 2022 zijn er 29 moeders ondersteund en begeleid.

Voorbeelden uit de praktijk
Inzet is om gezinnen, waarvan sommige met LVB problematiek, te ondersteunen bij het ontwikkelen van een gezonde hechting tussen ouders en kinderen en vaardigheden te ontwikkelen rondom de verzorging en de opvoeding.

Daarnaast hebben we geadviseerd bij praktische vragen als de inrichting van een babykamer, het huis kindveilig maken, financiële problemen, etc.

Versterken van zelfredzaamheid van kind en ouder(s)
Het jeugd- en schoolmaatschappelijk werk  heeft ondersteuning geboden aan 966 jeugdigen. Van de 966 casussen zijn er 49 verwezen naar een andere organisatie, waarvan 25 naar GGZ en/of De Toegang en 15 naar Huisarts/POH of andere organisaties in het voorliggend veld. Er zijn 2 casussen doorverwezen naar de zwaardere professionele zorg.

Integrale hulp ter voorkoming van zwaardere zorg
De pilot Integrated Care kent een apart verantwoordingsspoor waarvoor een uitgebreide verantwoording is geschreven. Binnen de pilot is in 2022 een bereik van 45 gezinnen gerealiseerd.

Doel van het programma is door intensieve samenwerking problemen van ouders en kinderen zoveel mogelijk dicht bij huis op te lossen en de gang naar specialistische hulpverlening te voorkomen of te beperken.

Jongeren bewegen om te participeren
In 2022 is Movements goed op gang gekomen met een deelname van 545 jongeren, ruim boven de gemaakte schatting van 300. Movements biedt toekomstperspectief aan jongeren tussen de 17 en 27 jaar. Dit doen we door persoonlijke coaching en het aanbieden van ons wekelijkse programma, bestaande uit verschillende (vaak door jongeren bedachte) activiteiten, ons creatief atelier, spelletjesmiddagen en bootcamps. Ook organiseerden we twee uit Movements voortgekomen events: FIT-Kamp (waarin jongeren aan de slag gaan met fit zijn in hun lijf én in hun hoofd) en Movements Next Level (een programma om daadwerkelijk aan de slag te gaan met de gestelde doelen).

Na de wat beperkte start door coronabeperkingen is er in 2022 een forse groei van het aantal deelnemers. Voor deze jongeren, die vaak ook wat kwetsbaar en onzeker zijn, is dit een prachtig manier om beter in je vel te komen zitten.

Jongerenwerk
Vooral in het jongerenwerk is het bereik behoorlijk gegroeid naar 884 jongeren. Die trend zat er in de halfjaarrapportage ook al in.

We zien in de cijfers een mooie groei in zelfredzaamheid. Met name op het hoofddomein Geestelijke Gezondheid, Huiselijke relaties en Sociaal netwerk. Dat betekent dat op die vaardigheden kinderen en jongeren zich beter zelf kunnen redden.  We blijven met hen daaraan werken om hun perspectief in het leven te verbeteren.

Vrijwillige tolkenpool
Soms verlopen gesprekken moeilijk omdat mensen elkaars taal niet spreken. Het gaat vooral om mensen die de Nederlandse taal nog niet voldoende beheersen maar vaak ook geen andere taal zoals bijvoorbeeld Engels. Alhoewel de creativiteit  groot is en Google translate in enige mate ondersteuning biedt, kan het ook fijn zijn om gebruik te maken van iemand die kan helpen met het vertalen van een gesprek.

Deze inzet vergroot de kansen van betrokkenen om  deel te nemen aan de samenleving. De vrijwilligers worden getraind en hebben een vrijwilligerscontract bij Sedna. In dit jaar is deze dienst weer op gang gekomen na de coronajaren. We gaan er vanuit dat het beroep op deze voorziening  zal groeien. Deze inzet van vrijwillige tolken is zeker geen vervanging voor de gesprekken waarbij een beëindigde tolk ingezet moet worden.

Inzet van ervaring en talent ten behoeve van zelfstandig werkende groepen
De buurtwerkers ondersteunen en adviseren als dat nodig is bij activiteiten die opgezet worden omdat bewoners daar graag mee aan de slag willen. Voorbeelden van activiteiten en groepen zijn er teveel om allemaal te vermelden, daarom een kleine bloemlezing: Samen aan Tafel Emmen-Oost, Praatcafé Emmen-Zuid, Kinderraad de Monden, Moestuinproject, Dorpsteams, Huiskamer Schoonebeek, Repaircafé.

Individuele ondersteuning voor en door vrijwilligers
Naast het ondersteunen van groepen vrijwilligers bij collectieve activiteiten ondersteunen we ook een aantal groepen vrijwilligers die individuele inwoners ondersteunen. Zoals bij mantelzorgondersteuning, buurtbemiddeling, het VIP!, de formulierenbrigade en mentor en maatje. 

Mantelzorgondersteuning
Een groot deel van het bereik van mantelzorgondersteuning wordt gerealiseerd tijdens de Week van de Mantelzorg. In totaal zijn er 616 mantelzorgers bereikt. We zien hier een groei, niet alleen in de Week van de Mantelzorg maar ook de ondersteuning van mantelzorgers gedurende het hele jaar is bijna verdubbeld. Deze groei is niet alleen een bevestiging dat veel inwoners zorg dragen voor een persoon in hun naaste familie of omgeving, het geeft ook aan dat zij de weg naar Sedna steeds beter weten te vinden.

Jonge mantelzorgers
Vanaf 2021 is gestart met om meer aandacht te genereren voor jonge mantelzorgers. Toen bleek dat dat nog best een pittige opgave is. Over het algemeen vragen zowel jonge mantelzorgers als hun ouders niet snel om hulp. Met als gevolg onvoldoende inzicht in de ondersteuningsvragen en ook minder aandacht voor deze doelgroep. Mantelzorg doe je gewoon schijnt nog extra het beeld te zijn als het gaat om jonge mantelzorgers.

Daarom is in 2022 de focus gelegd op het vergroten van bewustwording en het samenstellen en ondersteunen van een werkgroep Jonge Mantelzorgers Emmen.

Er is gewerkt aan het vergroten van de bewustwording bij de ketenpartners in samenwerking met Mantelzorg.nl die in opdracht van de gemeente een traject uitvoert om de aandacht voor jonge mantelzorgers te vergroten. Ook is intern bij Sedna meer aandacht gevraagd voor het agenderen van het onderwerp mantelzorg van met name de jonge mantelzorgers.

Verder zijn er activiteiten gedurende het jaar met en voor jonge mantelzorgers. Ook is een training verzorgd voor professionals over passende ondersteuning aan jonge mantelzorgers. En in de Week van de Mantelzorg is ook extra aandacht besteed aan jonge mantelzorgers.

Mentor en Maatje
In 2021 is de coördinatie van Mentor en Maatje overgedragen aan vrijwillige coördinatoren, die ondersteuning krijgen van een buurtwerker van Sedna. Er zijn 4 vrijwillige coördinatoren die onderling de taken hebben verdeeld. Er hebben zich 23 mentoren aangemeld en 28 maatjes. Er zijn in totaal 23 matches gemaakt. Dit betekent dat 23 kinderen een vrijwillige mentor hebben die minimaal eens per week contact heeft met het kind of de jongere om een steuntje in de rug te geven.

Formulierenbrigade
De formulierenbrigade kon weer aan het werk in 2022. Gelukkig waren de beperkingen eind maart grotendeels verdwenen. Goed om te zien dat de groep vrijwilligers al weer voor 129 inwoners het verschil kon maken. 

Hier wordt een behoorlijke verbetering zichtbaar op het onderdeel Huiselijke relaties en Geestelijke Gezondheid. Opvallend is de negatieve score op Huisvesting. Het is een gegeven dat huisvesting in zijn algemeenheid een probleem is als er sprake is van echtscheiding en de noodzaak tot het vinden van nieuwe woonruimte. Ook de zelfredzaamheid op Financiën is beperkt alhoewel iets toegenomen. 

Bij deze scores valt op dat de startsituatie gemiddeld wat hoger ligt dan bij de andere maatschappelijke opgaven. 3 of (iets) hoger is een beperkte zelfredzaamheid en vanaf 4 is het voldoende zelfredzaam. De cijfers laten zien dat de ingezette steun op de meeste onderwerpen leidt tot een toenamen van de zelfredzaamheid.