De Basis van onze opdracht
Versterken van het gewone leven
1.1 Algemeen
1.1 Inzet
Jaarlijks bepalen we samen welke resultaten we voor ogen hebben bij onze inzet op:
- Ondersteuning organiseren in kwetsbare situaties
- Preventieve inzet op krachtige wijken
- Vrijwillige inzet en mantelzorgondersteuning
- Een beweging van individueel naar collectief
- Methodische aanpak: netwerkversterkend, gebiedsgericht, outreachend.
- Verantwoorde aanpak: data en registraties op orde
Ben je benieuwd naar welke resultaten we precies voor ogen hadden?
Bijlage 1. Beoogde resultaten algemene inzet
Activiteiten |
Gewenste resultaten |
  
|
Ondersteuning organiseren in kwetsbare situaties |
Alle individuele aanmeldingen zijn binnen twee weken opgepakt |
|
Preventieve inzet op krachtige wijken |
Focusgebieden voor 2021 zijn vastgesteld |
|
Per focusgebied is een inloopspreekuur/ steunpunt ingericht |
|
|
Per focusgebied is een gebiedsplan beschikbaar dat maximaal 3 jaar geleden is gemaakt/ bijgesteld in samenwerking met inwoners en andere partners in het gebied |
|
|
Vrijwillige inzet |
Er zijn meer dan 1000 inwoners ondersteund dmv vrijwilligerswerk. |
|
Er zijn minimaal 250 (streven naar een percentage van uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden) vrijwilligers actief vanuit het VIP of in vrijwilligerspools van Sociaal Werk De Kop |
|
|
Van individueel naar collectief: Collectief aanbod aanpassen op basis van de data (ZRM: Financiën, huiselijke relaties en GGZ) |
Nieuwe collectieve activiteiten worden geïntroduceerd / voorgesteld op basis van de ZRM gegevens. |
|
Methodische aanpak: netwerkversterkend, gebiedsgericht, outreachend. (abcd, netwerkversterking, oplossingsgericht werken) |
Bij alle aanmeldingen is het sociale netwerk en de mogelijkheden in de fysieke leefomgeving betrokken bij de vraag en waar mogelijk deel van de oplossing. |
|
Verantwoorde aanpak: data en registraties op orde |
Alle dossiers zijn aan het einde van elke week up to date. |
|
Alle nieuwe collectieve activiteiten zijn in een format collectieve dienstverlening uitgewerkt |
|
|
Alle methodes/ collectieve activiteiten die in gebruik zijn, zijn maximaal twee jaar geleden geëvalueerd op uitvoeringsniveau |
|
|
Alle methodes/ collectieve activiteiten die in gebruik zijn, zijn getoetst aan de doelen in het jaarplan. (hoe helpt deze activiteit in het werken aan de basis of aan de specifieke jaardoelen?) |
|
Indicatoren
Ondersteuning in kwetsbare situaties
2.496 ondersteunings-vragen
minimaal aantal ondersteuning opgepakt door vrijwilligers, individuele ondersteuning, en collectieve trajecten
Preventieve inzet op krachtige wijken
7 aandachts-gebieden
Vrijwillige inzet
135 vrijwilligers
minimaal aantal vrijwilligers bij de Tolkenpool, Rechtswinkel, Ta(a)lent!, Taalpunt, Mantelzorg, In eigen Hand en Formulierenbrigade
Van individueel naar collectief
75 collectieve bijeenkomsten
Opbrengst
We zijn erg tevreden over wat er gerealiseerd is. 9 van de 12 resultaten zijn behaald. De niet (volledig) behaalde resultaten zijn te danken aan de beperkende maatregelen. Zo zijn de inloopspreekuren nog niet overal waar we wilden actief, omdat dat gewoonweg niet mogelijk was. Er is minder sprake geweest van vrijwillige inzet doordat veel vrijwilligers een stapje terug deden uit zorg om besmet te raken of het virus te verspreiden en er ook wisselend minder vraag was naar vrijwilligers. Tot slot hebben we de wachttijd van de aanmeldingen niet altijd kunnen beperken tot twee weken. Hiervan is vooral in de tweede helft van 2021 sprake geweest. Oorzaken hiervan liggen vermoedelijk in de aanwas van activiteiten gericht op Armoede en Financiële uitdagingen, personele wisselingen en de wachttijden bij de Toegang Jeugd en gezin.
Sport en Bewegen
Als een rode draad door al ons werk loopt het buurtwerk sport. Sport en beweging is bij uitstek een middel om in contact te komen met inwoners, om mensen letterlijk en figuurlijk weer in beweging te krijgen én het samen leven in buurten te bevorderen.
Samen met andere partners in de gemeente is er in 2021 hard gewerkt aan doelen uit het sportakkoord: De buurtwerkers sport hebben zich onder andere ingezet voor:
- sport en bewegen inzetten als middel om welzijn te bevorderen;
- het ondersteunen van leerkrachten bij goed bewegingsonderwijs;
- stimuleren en faciliteren dat ouderen in beweging blijven of komen;
- sporten en bewegen voor iedereen mogelijk maken;
- ondersteunen van clubs en verenigingen, zodat ze klaar zijn voor de toekomst en het sporten lokaal kunnen blijven aanbieden;
- gebruik maken van buitenruimtes en buiten bewegen bevorderen;
- ondersteunen bij sportevenementen.
Ook is er in het afgelopen jaar natuurlijk veel aandacht uitgegaan naar ondersteuning van clubs en verenigingen bij het aanpassen aan de corona maatregelen. Bij onze eigen activiteiten vroeg dit ook steeds aanpassing. Met veel flexibiliteit van onszelf en van de inwoners, was er veel mogelijk. Zo werden wandelgroepen wandelduo's, activiteiten in de binnenruimtes werden naar buiten verplaatst en konden er toch evenementen plaatsvinden zoals de Monkey Funrun en de nationale sportweek. We zijn ook blij met de nieuwe websites waar kinderen (Sjors Sportief) en ouderen (Max Vitaal) kennis kunnen maken met de sport- en beweegmogelijkheden in Steenwijkerland.
Trends
Verloop ondersteuningsvragen
Verloop van aantallen ondersteuningsvragen per type per kwartaal van de afgelopen twee jaren.
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
Figuur 1
Ten opzichte van de aantallen inwoners per leeftijdsgroep wijkt deze curve af bij de allerjongste leeftijdsgroepen en de alleroudste. Naar verhouding doen de oudste leeftijdsgroepen meer een beroep op onze dienstverlening en de jongste juist minder.
Leeftijden
Aantal ondersteuningsvragen per leeftijdscategorie
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
figuur 2
1.2 Hulp en ondersteuning voor alle inwoners (individuele ondersteuning)
De impact van een relatie opbouwen
Bij een echtpaar op leeftijd (80+) wonend in een bovenhuis waarbij bij meneer beide benen zijn geamputeerd was sprake van vervuiling. De verschillende partijen waren al geruime tijd bezig om het echtpaar te bewegen om te gaan verhuizen naar een aangepaste woning. Maar mevrouw wilde niet verhuizen. De netwerkpartners hebben het idee geopperd om een buurtwerker die het gebied en het echtpaar kent in te schakelen om de situatie in beweging te krijgen. De buurtwerker is een aantal keer bij het echtpaar op bezoek geweest en wist het vertrouwen te winnen. Het werd de buurtwerker duidelijk dat het echtpaar in een ongezonde omgeving leeft, mevrouw een laag niveau heeft en daardoor niet alles begrijpt en dat het echtpaar geen normale relatie meer met elkaar heeft.
Er werd veel tijd geïnvesteerd in de vertrouwensrelatie. De buurtwerker melde aan de netwerkpartners dat er beweging zat in de situatie, waarop de woningbouwvereniging met een geschikte woning kwam. De buurtwerker is met mevrouw bij de woning geweest en heeft diverse gesprekken met mevrouw gevoerd. Uiteindelijk ging mevrouw akkoord met verhuizing. De kringloopwinkel is ingeschakeld voor de inrichting omdat de spullen uit de oude woning te vuil waren. In de afstemming met WMO is er een indicatie afgegeven voor mevrouw. Zij krijgt begeleiding vanuit ZONL. Meneer revalideert in Zonnekamp en mevrouw woont inmiddels in de nieuwe woning. De laatste stap in het proces was een MDO waar alle partners aanwezig waren waarbij er afspraken zijn gemaakt voor het opruimen van de oude woning. Hierin doet iedereen een stukje zodat de zaak kan worden afgerond. De buurtwerker houdt regelmatig contact met het echtpaar.
Individuele trajecten
In heel 2021 zijn er 1387 ondersteuningsvragen van inwoners opgestart. De meeste inwoners kunnen met éénmalig informatie of advies alweer verder. Een kleiner deel kan dat na wat meer contactmomenten en een nog kleiner deel heeft langduriger ondersteuning ontvangen. In figuur 4 zijn de gemiddelde aantallen per maand te zien.
Individuele trajecten per maand
Gemiddelde aantallen ondersteuningsvragen per type per maand (2021 ten opzichte van gemiddelde aantallen per maand over 2018-2021)
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
| 2021 | 2018-2021 | |
|---|---|---|
| Aantal ind. trajecten | 46 | 32 |
| Aantal Leun en steun trajecten | 11 | 9 |
| Aantal Informatie en advies | 80 | 79 |
Figuur 3
NB de getallen in figuur 3 wijken af van eerdere jaren omdat er voor gekozen is om alle opgestarte casussen mee te laten tellen, In eerdere jaren werden alleen de volledig afgeronde trajecten weergegeven.
Domeinen Zelfstandigheid-Matrix
Aantallen ondersteuningsvragen waarin elk ZRM domeinen een (hoofd-) rol heeft gespeeld.
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
| Rijlabels | Aantal trajecten met hoofddomein | Aantal trajecten met nevendomein |
|---|---|---|
| Activiteiten dagelijks leven | 220 | 0 |
| Dagbesteding | 21 | 0 |
| Financien | 370 | 186 |
| Geestelijke gezondheid | 221 | 189 |
| Huiselijke relaties | 148 | 206 |
| Huisvesting | 130 | 241 |
| Justitie | 8 | 258 |
| Lichamelijke gezondheid | 67 | 253 |
| Lichamelijke verzorging (Ouderschap) | 3 | 99 |
| Maatschappelijke participatie | 127 | 249 |
| Middelengebruik | 4 | 255 |
| Sociaal netwerk | 44 | 254 |
| Tijdsbesteding | 42 | 257 |
| Verslaving | 2 | 0 |
| Werk en opleiding | 34 | 262 |
| Algemene dagelijkse levensverrichtingen | 45 | 525 |
| Ouderschap | 100 | 280 |
figuur 4
In figuur 4 is te zien welke domeinen van de Zelfstandigheidsmatrix een rol hebben gespeeld (domein) in de casussen en welke bij aanvang van het traject zijn ingeschat als de meest belangrijke (hoofddomein).
Passend bij de trends van de afgelopen jaren staan Financiën en Geestelijke Gezondheid zowel als nevendomein en als hoofddomein op de eerste en tweede plek. Huisvesting, huiselijke relaties en activiteiten in het dagelijkse leven blijven als hoofddomein in de top vijf staan. Wat opvalt is hoe vaak lichamelijke gezondheid, maatschappelijke participatie, sociaal netwerk, tijdsbesteding en werk en opleiding een nevenrol (blauw) spelen in de casussen.
Gemiddeld is de meeste voortgang bereikt bij inwoners die doelen hadden op het gebied van Opvang (ouderschap). Daarna volgen Lichamelijke gezondheid en Huisvesting. In het eerste half jaar zagen we de meeste groei op de domeinen Tijdsbesteding, Werk en opleiding, Geestelijke gezondheid en Financiën.
Informatie en advies vragen
In totaal is er minimaal 965 (gemiddeld 80 keer per maand) keer een inwoner verder geholpen door het geven van informatie en advies. Informatie en advies is bijvoorbeeld een contactmoment tijdens een buurtactiviteit, een verwijzing naar de juiste organisatie, één gesprek waardoor iemand weer verder kan of een telefoongesprek met iemand die zich zorgen maakt over bijvoorbeeld zijn buren. In het diagram hieronder is te zien hoe vaak elk ZRM-domein hierin een rol speelde. Er komen met name dergelijke vragen binnen op het gebied van Financiën en Activiteiten dagelijks leven.
Leun- en steuntrajecten
In totaal zijn er 139 inwoners die langere tijd ondersteuning ontvangen. Dit is een fractie meer dan in voorgaande jaren. Er is meer dan gemiddeld sprake geweest van inwoners waar we zorgen om hebben. Dergelijke casussen noemen we ook leun en steun trajecten.
In het diagram hieronder is te zien hoe vaak elk ZRM-domein als hoofddomein is aangemerkt in deze casussen. Met name het domein financiën speelt een belangrijke rol in dit type ondersteuning. Daarnaast staan geestelijke gezondheid en huiselijke relaties vaak op de voorgrond.
Verwijzingen
In totaal zijn er 11 inwoners direct bij de intake doorverwezen naar een externe partij. In zes van deze gevallen speelde geestelijke gezondheid een hoofdrol, in 5 gevallen was dat (tevens) financiën. Het totale aantal verwijzingen dat heeft plaatsgevonden na de intakefase is hieronder weergegeven. De blauwe staven geven verwijzingen van partners naar de Kop weer en de oranje geven de verwijzingen van de Kop naar partners weer.
Verwijzingen
Het aantal verwijzingen van- en naar verschillende partners/ onderdelen van De Kop
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
| Verwezen door | Verwezen naar | |
|---|---|---|
| De Toegang | 26 | 14 |
| Gemeente - Overig | 22 | 16 |
| Huisarts/POH | 20 | 5 |
| Ketenpartner | 47 | 31 |
| Overige | 39 | 1 |
| Voorzieningenwijzer (consulent) | 3 | 1 |
| Voorzieningenwijzer (eigen aanmelding) | 11 | 1 |
| Voorzieningenwijzer (opdrachtgever) | 5 |
Figuur 13
1.3 Samen en in de buurt (collectieve ondersteuning)
De insteek van Sociaal Werk De Kop is om individuele vragen van inwoners waar mogelijk om te zetten in groepsactiviteiten. In 2020 en 2021 was dit door de coronamaatregelen minder goed mogelijk dan we voor ogen hadden. In de tweede helft is het wel meer gewoon geworden om rekening te houden met de maatregelen en collectieve activiteiten net zoals individuele ondersteuning op alternatieve manieren invulling te geven.
De crisis is aangegrepen om samenredzaamheid te bevorderen met acties als de puzzeltocht in samenwerking met de Strandhoeve en de chocoladeactie rond de kerstdagen.
In beweging tijdens een lockdown...
Naar aanleiding van het voorjaarsprogramma georganiseerd door buurtwerk jongeren, ontstond het idee om in de meivakantie een activiteit aan te gaan bieden voor de jongeren in de gemeente Steenwijkerland. Signalen van ouders die aan hebben gegeven dat de kinderen veel online bezig zijn zowel voor school als in de vrije tijd. Behoefte aan buiten activiteiten met het hele gezin of kleine groepjes kinderen. Vanuit hier is het idee ontstaan om Steenwijkerland breed een puzzeltocht te organiseren coronaproof. Hierin hebben wij de samenwerking gezocht met de Strandhoeve.
Uiteindelijk zijn hiermee 124 teams van ongeveer 3 á 4 personen, dus ongeveer 500 inwoners bereikt!
Verloop collectieve inzet
Verloop van het aantal collectieve activiteiten in de afgelopen twee jaar op basis van aantal deelnames, aantal bijeenkomsten en aantal trajecten
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
Figuur 14
Er zijn diverse nieuwe collectieve aanpakken van start gegaan gericht op de domeinen Financiën en Ouderschap (VoorzieningenWijzer, Triple P opvoedondersteuning) en er zijn aanpakken voorbereid gericht op ouderschap en maatschappelijke participatie en werk en opleiding waar we in 2022 meer van zullen gaan zien.
In het diagram hierboven ziet u per groeps-/ wijkgerichte activiteit het aantal bijeenkomsten gedurende het jaar. Het diagram hieronder toont het aantal deelnames per activiteit..
Aantal Collectieve bijeenkomsten
Aantal bijeenkomsten per maand per collectieve activiteit
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
Figuur 15
Gebiedsgericht werken
In 2021 hebben we gezorgd voor een evenredige verdeling van aanmeldingen in de beide gebiedsteams. In beide teams is de expertise die nodig is om het gebied goed te bedienen beter verdeeld. Voor een groot deel van de gemeente Steenwijkerland zijn de analyses per wijk/kern en de daaruit volgende eerste stappen definitief en afgestemd met wijk- en dorpsbelangen. Voor het hele gebied zijn dorp- en wijkteams ontwikkeld waarbinnen zeer regelmatig overleg is tussen gemeente, woningbouw, politie en Sociaal Werk De Kop.
Lees hier meer over de inzet in specifieke gebieden:
Er is in 2021 extra aandacht gegaan naar:
- De ontwikkeling van een nieuwe manier van samenwerken in Steenwijk West:
‘de Sociale Routeplanner’; - Het mee ontwikkelen van de nieuwe dorpsvisie van Steenwijkerwold en de mede ondersteuning van de daaruit volgende werkgroepen;
- De aanwezigheid van buurtwerk versterken en het ondersteunen van de nieuwe wijkvereniging in de Gagels;
- De voorbereiding binnen ‘Inclusief Wonen’ en het project ‘Samen in beweging’ in Clingenborgh door o.a. het ontwikkelen van een brasserie en de Grip en Glans interventie.
- Het ondersteunen van diverse bewonersinitiatieven mbt spelen en recreëren.
- Het samenwerken met diverse partijen rondom de inzet van jongeren in Steenwijk stad en in het buitengebied
De volgende gebieden zijn als aandachtsgebied vastgesteld op basis van aantallen casuïstiek per gebied, lopende projecten, verwachte ontwikkelingen in de toekomst en signalen die buurtwerkers uit de buurten oppikken. In de volgende gebieden wordt daarom extra inzet gepleegd:
- Steenwijk-West
- Steenwijk Clingenborgh
- De Gagels
- Oostermeenthe
- Steenwijkerwold
- Giethoorn noord
- Vollenhove
In deze focusgebieden zijn inloop- of steunpunten georganiseerd al dan niet samen met inwoners en andere partners in de wijk. Ook in Giethoorn, Kuinre, Oldemarkt, Ossenzijl, Wanneperveen, Belt Schultsloot, Blankenham en Blokzijl zijn dergelijke inloopfaciliteiten georganiseerd.
Sint Jansklooster is eveneens aangemerkt als focusgebied omdat er rondom jeugd en drugs overlast wordt ervaren. In Vollenhove is in samenwerking met Wetland Wonen relatief veel inzet rondom een aantal straten. De aanloop naar wijkvernieuwing bij sociale huur is ook reden tot extra inzet.
Deze kaart laat de verhouding zien van het aantal inwoners dat ondersteuning heeft ontvangen van Sociaal Werk De Kop ten opzichte van het totaal aantal inwoners in dat specifieke gebied. Hoe donkerder de kleur, hoe hoger het percentage inwoners dat ondersteuning heeft ontvangen. In Onna is het percentage 9%, in Steenwijk 7%, in Eesveen, Steenwijkerwold en Blankenham 5%.
NB! In verband met een verbeterslag in het registratiesysteem zijn niet alle collectieve activiteiten in dit diagram terug te vinden. Het gaat dan met name om buurtgerichte of themagerichte activiteiten. We verwachten dat dit in de eerste helft van 2022 is verholpen..
Deelname collectieve bijeenkomsten
Aantal deelnames per soort collectieve activiteit per maand
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
Figuur 16
NB! De collectieve activiteiten vanuit Buurtwerk sport worden georganiseerd zijn lang niet allemaal geregistreerd. Over deze inzet is meer te lezen in hoofdstuk 1. Algemeen.
1.4 Elkaar helpen (vrijwillige inzet)
Met onderstaande gegevens schetsen we een beeld van de impact van vrijwillige inzet. Het volgende diagram toont aan hoeveel inwoners ondersteuning hebben ontvangen van andere inwoners vanuit de diverse vrijwilligersprojecten.
Ondersteuning dmv vrijwilligerwerk
Aantal inwoners dat is ondersteund vanuit diverse vrijwilligersprojecten onder Sociaal Werk De Kop
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
Figuur 18
De gegevens van het taalpunt zijn in de voorgaande jaren op een andere manier verzameld, waardoor het aantal vrijwilligers en deelnemers in 2021 niet te vergelijken is met het aantal van eerdere jaren. Voor meer details over de vrijwillige inzet bij het Taalpunt en de Rechtswinkel verwijzen we naar de eigen jaaroverzichten van deze organisaties.
Vrijwillige inzet betekent ook veel voor inwoners die ondersteuning bieden. Zij ervaren het vrijwilligerswerk vaak als een manier om van betekenis te zijn in de maatschappij. Het diagram hieronder laat zien hoeveel inwoners op deze manier bijdragen aan de Steenwijkerlandse samenleving.
Meedoen d.m.v. vrijwilligerswerk
Aantal inwoners dat zich inzet als vrijwilliger op basis van gegevens bij de diverse interne vrijwilligersprojecten
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
| jaar | Formulierenbrigade | In eigen hand | Op Stap | Rechtswinkel | Mantelzorgvrijwilligers | Tolkenpool | taalpunt | VIP! coordinatie |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2019 | 0 | 30 | 12 | 11 | 25 | 0 | 2 | |
| 2020 | 0 | 14 | 12 | 12 | 24 | 4 | 2 | |
| 2021 | 5 | 7 | 9 | 10 | 25 | 9 | 70 | 2 |
Figuur 19
In 2021 zijn nieuwe vrijwilligersprojecten gestart waaronder de Formulierenbrigade, de Tolkenpool en Op Stap gaat door als Ta(a)lent!. In deze projecten wordt samengewerkt met de bibliotheek, het Taalpunt, het Samen Voor Ryan Project ‘Anderstalige Kinderen’ en buurtwerk.
Ook via het Vrijwilligers Informatie Punt (VIP!) worden vrijwilligers gekoppeld aan organisaties of individuele inwoners. Deze matches worden weergegeven in onderstaand overzicht.
Verloop VIP!
Verloop van vrijwillige inzet vanuit het VIP! Op basis van aantal vacatures, matches en inschrijvingen
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
Figuur 20
1.5 Zorg voor een naaste (mantelzorgerondersteuning)
In het eerste halfjaar zijn er 144 nieuwe mantelzorgers ingeschreven. Er staan einde december ongeveer 1100 mantelzorgers bij SWDK ingeschreven. Het netwerk heeft inmiddels meer dan 100 partners.
In het diagram hieronder is te zien hoeveel deelnemers er per collectieve activiteit gericht op mantelzorgondersteuning er zijn geweest. De verschillende kleuren staan voor de verschillende bijeenkomsten. Vanwege de coronamaatregelen hebben er minder bijeenkomsten plaatsgevonden dan eerdere jaren. Om het contact met de mantelzorgers warm te houden, hebben alle mantelzorgers een attentie ontvangen. De mantelzorgers zijn daarnaast ondersteund door bijvoorbeeld online groepsactiviteiten, zoals yoga en door individuele gesprekken.
In verband met een verbeterslag in het registratiesysteem voor collectieve activiteiten is een aantal activiteiten niet terug te vinden in het diagram. Het gaat bij mantelzorgondersteuning om de themacafé's en trefpunten, buurtgerichte activiteiten en evenementen (dag van de mantelzorg, rollator APK enz.)
Deelname collectieve mantelzorg activiteiten
Aantal deelnames per collectieve mantelzorg activiteit per maand
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
Figuur 21
