Onze verhalen in beeld

3.1. Armoede en bestaanszekerheid

Het leven is duurder geworden de afgelopen jaren. Dit is onder meer het gevolg van de inflatie en spanningen in de wereld. En hoewel dat met name de kwetsbare inwoners en minima hard kan raken, zien we steeds vaker dat ook inwoners met een inkomen boven het minimum steeds meer moeite krijgen om goed rond te komen. Andes zet in op preventie van financiële problemen en armoede door middel van budgetcoaching, het geven van voorlichting en advies rondom financiën, vroegsignalering en de Voorzieningenwijzer. Ook ondersteunen we huishoudens met financiële problemen. Daarnaast streven we ernaar dat inwoners zich bewust zijn van financiële risico’s en verantwoordelijkheden en dat, waar nodig, de juiste hulp en ondersteuning beschikbaar en bereikbaar is. 

Budgetcoach / financieel team

Dit hoofdstuk bevat de verantwoording van de inzet van het financieel team. Sinds 1 januari 2023 vormen de budgetcoaches van Andes samen met medewerkers van de Stichting Sociale Teams Borger-Odoorn (hierna SSTBO) het financieel team. Samen geven wij uitvoering aan de schulddienstverlening. In deze verantwoording wordt de gehele inzet van het financieel team meegenomen, dus ook de inzet de SSTBO. 

Sinds de officiële aftrap van het financieel team is de samenwerking met netwerkpartners versterkt en weten inwoners ons steeds beter te vinden. 

In 2024 hebben we veel inwoners kunnen ondersteunen. Dit varieert van informatie- & adviesgesprekken tot budgetcoaching en ondersteuning bij schulden. In totaal hebben we 131 inwoners geholpen met financiële vragen. Dit in samenwerking met onze collega van de SSTBO, waarmee wij samenwerken binnen het financieel team. We hebben actief ingezet op preventief werken en financiële educatie, om inwoners niet alleen nu te ondersteunen, maar ook te versterken voor de toekomst. Met deze aanpak signaleren we financiële problemen eerder en bieden we structurele oplossingen aan. Het overzicht hieronder laat zien hoeveel casussen er doorliepen uit 2023 en hoeveel er zijn afgesloten in 2024. 

Lopende casussen uit 2023 die doorliepen in 2024 17
Lopende casussen uit 2024 die doorlopen in 2025 52
Afgeronde casussen in 2024 211
Vroegsignalering 429

Als we terugblikken op 2024, valt het ons op dat:

  • We vaker hulpvragen tegenkwamen van inwoners waarbij de partner (soms onverwachts) is overleden en de inwoner niet goed wist, wat er op financieel gebied allemaal geregeld moet worden.
  • Er een toename is van het aantal jongeren met geldzorgen.
  • We ook een toename zagen van het aantal zzp'ers die te maken hebben met financiële problemen. Dit zijn vaak ingewikkelde casussen. Veelal is de boekhouding niet goed op orde, wat weer een drempel vormt om de schuldenregeling op gang te krijgen.
  • ZZP'ers met gezondheidsproblemen ook te maken krijgen met financiële problemen, omdat ze niet voldoende verzekerd zijn.
  • In o.a. de maand december er een behoorlijk aantal meldingen is doorgezet naar de GKB voor budgetbeheer en schuldenregelingen. Deze inwoners hadden meer ondersteuning nodig dan ze in het voorliggend veld konden krijgen. 
  • We in 2024 veel inwoners hebben kunnen ondersteunen via het Noodfonds Energie.

De impact van een mooie samenwerking

De PKN biedt elk jaar vakanties aan voor minima. In 2024 deden ze dat ook voor senioren. Een van de inwoners die wij begeleidden hebben wij hiervoor aangemeld. Dit was haar reactie: “Hallo, ik stuur je dit appje omdat ik je even wil bedanken dat je mij hebt aangemeld voor een hele mooie vakantieweek. Ik heb het geweldig gehad samen met nog een aantal andere vrouwen! We zijn in Dwingeloo geweest en het was prachtig. Echt geweldig! En ik heb leuk contact met de andere vrouwen. Wat hebben we veel gelachen! Ja, het was echt heel fijn en daarom wil ik je bedanken: omdat je aan mij gedacht hebt.”

Budgetmaatjes

Door echt naast de inwoner te gaan staan en mee te denken, helpen we de inwoner om zelf weer de regie te nemen. Een mooi voorbeeld hiervan lees je in het volgende kader. 

Een inwoner die zelfstandig werkt als businesscoach was zelf in de knoop gekomen met haar financiën, als gevolg van mentale problemen. Ze had daardoor weinig opdrachten en te weinig inkomsten. Vervolgens werd ze gedagvaard voor een achterstand bij de verzekering. Doordat ze haar verhaal bij mij kwijt kon en ik haar kon ondersteunen bij het schrijven van een brief aan de rechtbank om deze zitting te voorkomen, kreeg ze weer de rust en energie terug om zelf in actie te komen. Haar reactie: “Mega bedankt, een grote hulp ben je!”

Dit is ook waarom de inzet van budgetmaatjes zo waardevol is. Door een luisterend oor en begeleiding op maat, vergroten ze de zelfredzaamheid van de inwoner en kunnen ze verdere financiële problemen voorkomen.

Een mooi voorbeeld van een koppeling met een budgetmaatje

Een oudere inwoner is vergeetachtig, beginnend dementerend en is daarnaast al langere tijd onder behandeling bij de GGZ. De jongste zoon van deze mevrouw ondersteunt haar veel en helpt haar bij de financiën. Dit vraagt veel van hem, waardoor er weinig tijd overblijft om een keer iets leuks met zijn moeder te doen. Na de eerste kennismaking met de inwoner, heeft een budgetcoach van het financieel team contact opgenomen met een budgetmaatje die wel geschikt leek.

“Bij de eerste kennismaking met de inwoner was er direct een leuke klik. Daarna heb ik nog een afspraak gepland waar ook de jongste zoon bij aanwezig was, zodat hij de financiën kon overdragen. Op deze manier is ook het contact gelegd tussen de zoon en het budgetmaatje. Aan de zoon heb ik het advies gegeven om zelf een notariële volmacht te regelen. Hiermee kan ook bij de bank een volmacht afgegeven worden. Afgesproken is dat het budgetmaatje geen volmacht krijgt, maar blijft ondersteunen zolang ze dit nog samen met mevrouw kan doen. De koppeling heeft plaats gevonden in april 2024. Daarna heb ik met beiden regelmatig telefonisch contact gehad over hoe het gaat. Het contact verloopt goed en wordt van beide kanten als prettig ervaren. Na verloop van tijd is de inwoner tijdelijk opgenomen bij de GGZ. Ook tijdens deze opname bleef het contact standhouden.” 

Collectieve ondersteuning

Naast individuele ondersteuning, geven we ook collectieve ondersteuning. Dit deden we bijvoorbeeld tijdens de Week van het Geld. We hebben samengewerkt met de jongerenwerkers, scholen, de SSTBO en het VIP!. We gaven voorlichting over de verleidingen van geld, geld verdienen en als geldezel gebruikt worden, om bij te dragen aan bewustwording rondom dit thema. Onder jongeren bleek er nog maar weinig bekendheid te zijn over geldezels. Snel geld verdienen spreekt ze aan, maar ze hebben nog niet altijd goed zicht op oorzaak en gevolg. Daarmee is de jeugd een kwetsbare groep. Door de voorlichting, hebben we jongeren preventief kunnen attenderen op wat ze kunnen doen wanneer ze benaderd worden, waarvoor ze benaderd kunnen worden en wat de gevolgen zijn wanneer ze er op ingaan. 

Verder hebben we bij een dorpsbelangenvereniging voorlichting gegeven over veilig bankieren en hoe ze veilig gebruik kunnen maken van het internet. De voorlichting had als doel bewustwording te creëren en fraude te voorkomen. Slachtoffer worden van fraude wordt vaak als beschamend ervaren. Door erover te praten wordt ook een taboe doorbroken. 

Voorzieningenwijzer

De Voorzieningenwijzer wordt uitgevoerd door het financieel team en helpt inwoners om inzicht te krijgen, in de kosten die ze zouden kunnen besparen. Inwoners kunnen zelf online de checks invullen of samen met een medewerker van het financieel team. In 2024 is 271 keer een start gemaakt met het invullen van de checks. In 235 gevallen is deze door de inwoner zelf ingevuld en in 36 gevallen samen met het financieel team. In totaal zijn er 141 checks afgerond.

De top 3 van meest gevraagde regelingen waarvan inwoners willen weten of ze ervoor in aanmerking komen zijn:

  1. Energiecoaches
  2. Meedoen in Borger-Odoorn
  3. Voedselbank

Ter vergelijking hebben we hieronder de top 3 van 2023 toegevoegd:

  1. Meedoen
  2. Tegemoetkoming chronisch zieken
  3. Jarige Job

Op basis van de ingevulde checks waren deze gemiddelde besparingen mogelijk: 

Dat Geldt Voor Mij Regelingencheck* 1072 euro
Applicatie de Voorzieningenwijzer, o.b.v. 58 gesprekken 792 euro

* Dit is excl. de Energietoeslag

3.2. Preventie en inclusie

Een groot aantal inwoners doet, onder meer als gevolg van de vergrijzing, een beroep op de zorg- en andere voorzieningen op landelijk en lokaal niveau. Het is dus belangrijk dat deze (zorg)voorzieningen beschikbaar blijven voor iedereen die dat nodig heeft. De toenemende druk op de zorg en andere voorzieningen laat ook het belang zien van preventie. Voorkomen is beter dan genezen. Daarom richten veel opdrachten en projecten binnen Andes zich op preventie. In 2024 hebben we veel gedaan op het gebied van lichamelijke en mentale gezondheid, sport en beweging en taal en cultuur. Hiermee verbeteren we het welbevinden van de (kwetsbare) inwoners en kunnen we een beroep op meer specialistische hulp zo veel mogelijk voorkomen.

Preventie en inclusie zijn nauw met elkaar verbonden binnen het sociaal werk. Door in te zetten op vroegtijdige interventie, voorkomen we dat inwoners door problemen zoals armoede, eenzaamheid, huiselijk geweld en verslaving niet volledig deel kunnen nemen aan de samenleving. Preventieve programma’s zoals het Taalhuis, een Rots & Water training of toegang tot ondersteuning, helpen inwoners om veerkrachtiger te worden en zichzelf te versterken. Zo zijn ze beter in staat om uitdagingen het hoofd te bieden en deel te nemen aan de samenleving.

Jongerenwerk

In 2024 hebben de jongerenwerkers van Andes zich gericht op de drie pijlers: mentale weerbaarheid, gezondheid en middelengebruik.

De afbeelding hierna, getekend door een van de jongerenwerkers, geeft een mooi beeld van de hoogtepunten en de inzet van het jongerenwerk in 2024. 

Mentale weerbaarheid

Het doel bij het inzetten op mentale weerbaarheid was: Het vroegtijdig bereiken van jongeren die kampen met mentale gezondheid en hier met name collectieve activiteiten voor aanbieden.

Zo zijn sociale veiligheid en respect belangrijke thema’s geweest. Hier hebben we onder meer tijdens de Week van Respect, de Week tegen Pesten en de Regenboogweek aandacht aan gegeven op het Esdal College en in de jeugdsoos. Ook zijn we bijvoorbeeld het gesprek aangegaan met leerlingen over het verspreiden van naaktfoto’s. De activiteiten en gesprekken, bieden de jongeren handvatten om mentaal sterker te worden en ook om te leren omgaan met bijvoorbeeld sociale druk en (digitale) risico’s.

Door zichtbaar en benaderbaar te zijn, groeit het vertrouwen tussen de jongeren en jongerenwerkers, waardoor problemen eerder gesignaleerd en bespreekbaar worden. Hiervoor waren onder andere de pauzebezoeken op het Esdal College en het straatwerk erg belangrijk. Ook zijn we op andere momenten duidelijk aanwezig geweest, zoals tijdens het uitje met eerstejaars scholieren en toen we in de Sinterklaasperiode de school bezochten als Pieten. Verder hebben de Gamecafés in Nieuw-Buinen en Borger en het ondersteunen van de jeugdsozen, eraan bijgedragen dat we een band opbouwen met de jongeren. Hierdoor wordt het makkelijker om jongeren met problemen, eerder in beeld te krijgen en te bereiken.

Naast het contact met de jongeren zelf, is ook de samenwerking met de betrokken organisaties die een rol spelen in het leven van de jongeren en het contact met hun ouders belangrijk. Daarom hebben we maandelijks een overleg met de teamleider van het Esdal College. Ook zijn we een aantal keer aangesloten bij een overleg van het schoolmaatschappelijk werk, om samen te kijken naar structuren en signalen die we observeren en meekrijgen. Gezamenlijk hebben we een vraag van de school over thuiszitters opgepakt. We ondersteunen de Jongerenraad, waar jongeren hun stem kunnen laten horen en actief meedenken over voor hen belangrijke onderwerpen. We zijn aangehaakt bij een casus procesregie van de SSTBO. Hierbij was sprake van veel overlast door jeugd. Door in contact te komen met de betreffende jongeren is de overlast uiteindelijk verminderd.

Deze afstemming en samenwerking met o.a. de scholen en de gemeente zorgt voor snellere signalering en effectievere ondersteuning.

Tot slot hebben ook positieve activiteiten zoals Hunted, het FIFA-toernooi (in samenwerking met de combicoaches), het Tekencafé en het Jonge Mantelzorg-uitje, bijgedragen aan mentale weerbaarheid. Deze activiteiten bieden ontspanning en verbinding, wat bijdraagt aan het welzijn en de betrokkenheid van jongeren in de gemeenschap. 

Om de juiste ondersteuning te kunnen bieden hebben we ook in onszelf als jongerenwerkers geïnvesteerd. Zo hebben we een training Mentale Gezondheid en Jongeren gevolgd en webinars over o.a. mentale gezondheid van Opgroeien in een Kansrijke Omgeving (OKO) bijgewoond. Ook de seminar Eenzaamheid van Join Us was waardevol. 

Gezondheid

Onder de pijler gezondheid hebben we ons in 2024 ook ingezet voor het doel: Jongeren activeren tot bewegen en gezonde voeding.

Door middel van de Kookclub kregen de jongeren de kans om aan de slag te gaan in de keuken. Deze bijeenkomsten zijn erg enthousiast ontvangen, met regelmatig een maximaal aantal deelnemers. Tijdens de Week van Gezonde Jeugd waren er (kook)workshops van een diëtist op het Esdal College. In de pauze konden de jongeren deze week ook actieve games van het Gamecafé spelen. In het Gamecafé leerden ze daarnaast ook gezonde snacks en burgers maken. Deze activiteiten droegen bij aan de bewustwording over gezonde keuzes.

Met activiteiten als het Mario Kart & FIFA-toernooi, gekoppeld aan fysieke beweging en het energieke Hunted evenement – waar meer dan 100 jongeren en 160 basisschooldeelnemers actief aan meededen – werden jongeren gestimuleerd om lekker in beweging te komen. Ook activiteiten als het Tinten Voetbaltoernooi en de sportactiviteiten van BackPack brachten plezier en sportiviteit samen. 

Middelengebruik

In 2024 heeft het jongerenwerk zich ook sterk gemaakt voor het thema middelengebruik, met als doel: Activiteiten opzetten en uitvoeren op het gebied van gezin, school en vrije tijd vanuit Opgroeien in Kansrijke Omgeving (OKO).

Jongeren werden op verschillende manieren bereikt met informatie over middelengebruik. Dit gebeurde bijvoorbeeld tijdens gesprekken op straat over de gevolgen van middelengebruik. Ook waren er gesprekken met VNN bij het Gamecafé en een les van het Mobiele Medialab, waarbij de jongerenwerkers en de wijkagent voorlichting gaven aan groep 8. Daarnaast hebben jongeren uit de gemeente meegewerkt aan een campagne van VNN, waardoor het onderwerp op een herkenbare en toegankelijke manier onder de aandacht kwam.

In 2024 is er ook intensiever samengewerkt met VNN, de politie, scholen en de gemeente. Regelmatig was VNN aanwezig op het kantoor van Andes, om onder meer signalen van middelenmisbruik te bespreken. Er is een plan opgesteld om de toename van middelengebruik tegen te gaan, door extra inzet van het jongerenwerk en VNN. Dit plan wordt in 2025 uitgevoerd. Ook is er voorwerk verricht voor de pilot Alcohol in het verkeer. Deze pilot, die in samenwerking met de gemeente en VNN is opgezet, gaat ook in 2025 van start. Het doel is om twee jaar lang cursussen te verzorgen die jongeren informeren over de gevaren en consequenties van alcohol, drugs, en sociale media in het verkeer. Het uiteindelijke doel is het bevorderen van verkeersveiligheid. Wanneer een jongere heeft deelgenomen aan deze cursus ontvangt diegene een certificaat, waarmee ze hun rijbewijs gratis kunnen aanvragen bij de gemeente Borger-Odoorn.

Verder hebben de jongerenwerkers aan de cursus Uitbuiting en Ondermijning deelgenomen. Hierdoor zijn ze beter voorbereid op het herkennen van risicovolle situaties en de gewenste vervolgstappen. Door jongeren laagdrempelig en vanuit vertrouwen te benaderen, gesprekken te voeren en samen te werken met professionals, heeft het jongerenwerk bijgedragen aan bewustwording en preventie.

Hoogtepunten uit het jongerenwerk in 2024

Buurt- en opbouwwerk

Het buurt- en opbouwwerk heeft ook in 2024 weer een belangrijke rol gespeeld in het versterken van leefbaarheid, verbinding en betrokkenheid in de verschillende dorpen en wijken. Door middel van samenwerking met inwoners, Dorpsbelangen, dorpshuizen en netwerkpartners is er concreet bijgedragen aan de sociale samenhang en het welzijn van de buurt. De inzet kan worden onderverdeeld in vier hoofdcategorieën: 

  1. Leefbaarheid
  2. Ondersteunen van en samenwerking met Dorpsbelangen
  3. Ondersteuning van dorpshuizen
  4. Wonen

1. Leefbaarheid

De buurtwerkers hebben actief meegedacht over initiatieven die bijdragen aan een prettige woonomgeving. Ze ondersteunden speeltuinverenigingen bij vragen over subsidies en onderhoud, liepen dorpsrondes om signalen op te halen en waren aanwezig bij wijkschouwen, waar bewoners hun zorgen en ideeën konden delen. Ook werd er input gegeven voor de Lokale Inclusie Agenda van de gemeente, om toegankelijkheid en inclusie te bevorderen. 

Bedankt voor je hulp. We zagen het allemaal even niet meer gebeuren, maar je gaf net even dat nodige zetje in de rug.

Auteur: Inwoner Subsidieaanvraag Speelweek

2. Ondersteunen van en samenwerking met Dorpsbelangen

Om het organiseren van de eigen kracht van dorpen te ondersteunen, is er veel contact geweest met de besturen van Dorpsbelangen. In verschillende dorpen werd gewerkt aan het oprichten of versterken van besturen, waaronder een nieuwe dorpsbelangenvereniging in 2e Exloërmond. Ook is er bijna wekelijks contact met Dorpsbelangen Nieuw-Buinen in de Buurtkamer daar. Hierdoor is meer inzicht in wat er speelt in de wijk. 

Koploperproject Buinerveen, Nieuw-Buinen West

In 2024 heeft Andes Dorpsbelangen ondersteund bij een koploperproject om wonen, zorg en welzijn in Buinerveen te versterken. Het plan richtte zich in eerste instantie op drie pijlers: de inzet van een dorpsondersteuner, een centrale rol voor dorpshuis De Viersprong en de ontwikkeling van woonruimte op een nabijgelegen terrein. Er was sprake van onduidelijkheid wat leidde tot verwarring in het proces. Andes heeft eraan bijgedragen de woonwensen en (zorg)behoeften van de inwoners in kaart te brengen door middel van bijeenkomsten. We blijven het proces ook in 2025 volgen en ondersteunen Dorpsbelangen bij vervolgstappen. 

3. Ondersteuning van Dorpshuizen

Dorpshuizen zijn belangrijke ontmoetingsplekken. Buurtwerkers hebben verschillende initiatieven in de dorpshuizen ondersteund, zoals meedenken bij het opzetten van de 2e Kanswinkel en een nieuwe jeugdsoos in 2e Exloërmond. Ook hebben we ondersteund bij subsidieaanvragen voor een dartclub en koor in 2e Exloërmond.

4. Wonen

De buurtwerkers waren betrokken bij de herstructurering in verschillende dorpen. Zo hebben we samen met Woonservice een ronde gedaan langs deze wijken en gebieden. Ook hebben we ondersteund bij de aanvraag van een subsidie voor de Speelweek in 2e Exloërmond. 

Opruimdag Borger: opruimen en verbinding in de buurt

In oktober 2024 vond in Borger een succesvolle opruimdag plaats rondom de Hunzedal en de Markestraat. Deze dag werd in samenwerking met woningcorporatie Lefier en de gemeente georganiseerd. Vanuit Andes lag de focus op het versterken van de onderlinge verbinding tussen buurtbewoners. Daarom werd een koffietentje opgezet, dat enthousiast werd bezocht en waar waardevolle gesprekken plaatsvonden. Tijdens de dag werden ook vragen en ideeën opgehaald. Deze input wordt meegenomen bij de organisatie van een vervolgdag in 2025, in samenwerking met de speeltuinvereniging.

De opruimdag had bovendien een zichtbaar resultaat: in totaal werden zes zeecontainers vol afval afgevoerd, wat direct bijdroeg aan een schonere en prettigere leefomgeving. Het was inspirerend om te zien hoe bewoners elkaar hielpen bij het opruimen van hun huizen en hoe samenwerking zorgde voor een positieve sfeer in de buurt.

Vervoerderspoule

In 2024 hebben vrijwilligers 51 ritten uitgevoerd, een flinke stijging ten opzichte van de 14 ritten in 2023. Deze toename laat zien dat de vervoerderspoule steeds beter wordt gevonden.

Dit is grotendeels te danken aan de toenemende bekendheid van de dienst. Positieve ervaringen van gebruikers zorgen voor een sneeuwbaleffect. Ook doorverwijzingen van organisaties zoals het de SSTBO en Icare dragen bij aan de grotere vraag. Hierdoor kunnen steeds meer mensen rekenen op toegankelijk en betaalbaar vervoer, wat hun zelfstandigheid en mobiliteit vergroot.

Kwetsbare groepen / Ruilgoederenbank

De Ruilgoederenbank (RGB) is naast inbrengwinkel, ook een ontmoetingsplek en een fijne werkplek voor diverse vrijwilligers. De belangrijkste doelstellingen van de RGB zijn ondersteuning voor minima, meedoen en recycling/hergebruik.

In 2024 lag de focus onder meer op het opzetten van nieuwe activiteiten in de RGB, het versterken van samenwerkingen en het verbeteren van communicatie naar inwoners en netwerkpartners.

Hierna een overzicht met het aantal geregistreerde vrijwilligers en actieve pasjeshouder per kwartaal in 2024. Het laat zien dat er, gedurende het jaar, in elk kwartaal sprake was van een toename van het aantal actieve pasjeshouders.  

Kwartaal Aantal vrijwilligers Aantal actieve pasjeshouders
Q1 15 61
Q2 16 73
Q3 15 82
Q4 14 90

Activiteiten en ontwikkeling

Tot de zomer werd er maandelijks samen gekookt en gegeten met vrijwilligers. Vanwege regelgeving is dit in het najaar van 2024 gestopt.

Er is gestart met de voorbereidingen voor een Repaircafé, waarbij vrijwilligers gebruikte goederen kunnen opknappen. De werkplaats is hiervoor opnieuw ingericht. In 2025 wordt gestart met het opknappen van meubels.

Andere bestaande activiteiten die in 2024 door Andes werden aangeboden, zoals het Taalcafé, het Tekencafé en het Game café zijn regelmatig op de locatie van de RGB georganiseerd. Ook fungeerde de RGB als ophaalpunt voor kerstpakketten voor minima en bood inwoners een ontmoetingsmoment met koffie en thee. Dit vergroot de bekendheid van de RGB en kan er ook aan bijdragen dat bezoekers van de RGB in aanraking komen met andere activiteiten. Daarnaast kan het, voor inwoners die aan de activiteiten of voor hun ouders wellicht, de drempel verlagen om de RGB te bezoeken. 

Samenwerking en bekendheid

De samenwerking met netwerkpartners is verstevigd. Organisaties zoals de SSTBO, Lefier, het Buurtbedrijf, Cosis en Vluchtelingenwerk verwijzen actief door naar de RGB. De algemene informatie op de website en de flyer zijn geüpdatet om inwoners beter te informeren. Verder zijn er regelmatig nieuwsbrieven verstuurd naar de pasjeshouders.

Dennie en Marjolein

In gesprek

De Ruilgoederenbank is meer dan alleen een plek waar spullen een tweede leven krijgen. Het is een ontmoetingsplek, een plek waar mensen zich thuis voelen en waar vrijwilligerswerk niet alleen anderen helpt, maar ook de vrijwilliger zelf. Veel vrijwilligers bij de RGB hebben een eigen verhaal – over hoe ze hier terechtkwamen, wat het hen heeft gebracht en waarom ze zich inzetten voor deze bijzondere plek. Hierna het verhaal van Dennie en Marjolein. 

Kleine stappen, grote veranderingen

Ik ontmoet ze op een ochtend in de Ruilgoederenbank (RGB) in Nieuw-Buinen. Twee mensen, een beetje afwachtend, maar met een vriendelijke glimlach. Marjolein en Dennie. Ze stellen zichzelf voor, en al snel wordt duidelijk dat ze de afgelopen anderhalf jaar een enorme berg hebben beklommen. Het contrast met hoe hun leven eerder was is groot. Jarenlang leefden ze teruggetrokken, opgesloten in hun eigen huis en zaten ze vast in een wereld van angst en eenzaamheid. Verdrietige omstandigheden hebben ertoe geleid dat ze in deze moeilijke situatie zijn beland. 

Ze vertellen dat ze, voordat ze uiteindelijk hier bij de RGB terecht kwamen, dertien jaar thuis hebben gezeten. Dennie vertelt: “We hadden geen kennissen of netwerk. Alleen nog contact met mijn ouders en zus. Onze wereld was heel klein geworden. Ik was altijd depressief. Het ging echt niet goed. Ik had last van angststoornissen en paniekaanvallen. Zelfs naar de supermarkt gaan was een enorme opgave. Ik kreeg dan echt een paniekaanval als ik in de rij voor de kassa stond. Ik durfde geen contact te maken met andere mensen en niet naar plekken te gaan waar mensen waren. Er was altijd de angst wat mensen van me zouden denken. Angst voor hun oordeel ook. Die angst hield ons eerder altijd tegen om ergens naartoe te gaan.”

Via de huisarts is er uiteindelijk hulp ingeschakeld. Naar aanleiding van gesprekken met het sociaal team en Cosis, zijn er mogelijkheden gezocht voor een vorm van dagbesteding en een plek om weer tussen de mensen te komen.

Dennie: “Het was een grote stap om hier te komen, maar gelukkig kwamen de mensen van Cosis eerst bij ons thuis langs en hebben ze ons daarna een keer meegenomen.”

Marjolein: “We wisten niet goed hoe we een plek konden vinden die bij ons paste. Maar sinds we hier zijn gekomen is er heel veel veranderd. Waar we nu staan, dat is heel fijn. Wij gaan hier niet meer weg!”, zegt ze lachend.

Ze zijn een beetje het gezicht van de RGB geworden. Marjolein neemt telefoontjes aan en helpt mensen in de winkel. Ook Dennie mag graag mensen helpen en houdt zich bezig met het selecteren, aannemen en ophalen van meubels en andere spullen. Dennie geeft aan blij te zijn met de begeleiding bij de RGB. Met vragen kunnen ze altijd bij iemand terecht. 

Sinds ze hier komen voelen ze zich mentaal beter, gezonder en hebben ze sociale contacten. 

Op de vraag hoe ze de afgelopen tijd hebben ervaren, vertelt Dennie dat hij hier in eerste instantie als een heel verlegen jongetje binnenkwam. “Ik had er moeite mee als de kantine vol zat. Dan viel ik helemaal stil.”

Hun begeleider vanuit Andes kent ze inmiddels als vrolijke, sociale mensen die ook wel in zijn voor een geintje. “Jullie stappen nu zo op klanten af en zijn altijd heel behulpzaam. Het is fijn om zulke gezellige, lieve mensen als collega’s te hebben. We kunnen goed met elkaar communiceren en ook echt op jullie rekenen. Jullie zijn er altijd.”

Dennie: “Je leert de mensen hier op den duur kennen. Dat gaat stapje voor stapje. En toen we merkten dat dit goed ging, gaf dat weer zelfvertrouwen om weer nieuwe stappen te nemen.”

Marjolein: “We zijn socialer en gaan makkelijker met mensen in gesprek nu. Je mag zijn wie je bent en je mag laten zien dat je er bent. En het is fijn dat we hier ook andere mensen kunnen helpen en blij kunnen maken met spullen.”

Ze komen hier inmiddels alweer ruim een jaar, twee keer per week. In die periode hebben ze veel stappen gezet. Naast het werken in de Ruilgoederenbank hebben ze bij Andes de Rots & Water training gevolgd. De trainers kwamen eerst een keer thuis langs om kennis te maken. Dit was fijn en verlaagde de drempel om mee te doen.

Marjolein vertelt dat ze veel aan de Rots & Water training hebben gehad.

“We leerden wat voor type mens we zijn, hoe we weerbaarder kunnen worden en beter voor onszelf kunnen opkomen. En ook om grenzen aan te geven. Dat is soms nog lastig maar gaat steeds beter.”

Dennie vult aan dat hij ook heeft geleerd om rustig te blijven in bepaalde situaties waardoor hij nu niet meer zo’n kort lontje heeft. “Mijn ouders zeggen dat we heel erg veranderd zijn… op een positieve manier. Door verkeerde opmerkingen kon ik eerder helemaal flippen, maar nu gaat dat veel beter. Ik heb geleerd hoe ik daar anders op kan reageren.”

Eigenlijk vonden ze het beiden wel jammer dat de training op een gegeven moment weer afgelopen was. “Het was wel gezellig. Je bouwt toch ook een soort band op met de mensen daar.”

Hun inzet en wilskracht zijn bewonderenswaardig.

Inmiddels is Dennie ook aan de slag gegaan als vrijwilliger bij het Rode Kruis en hebben ze beiden de cursus Bedrijfshulpverlening (BHV) gevolgd via Andes. Daarnaast heeft Dennie in het modelvliegen een nieuwe hobby ontdekt en is hij lid geworden van een modelvliegclub. Hoewel ze in de RGB een fijne werkplek hebben gevonden, is dit tegelijkertijd ook een plek van waaruit ze kunnen groeien en vervolgstappen kunnen zetten.

Dennie: “Mijn doel is om uiteindelijk in dienst te komen bij het Rode Kruis. Nu werk ik daar nog als vrijwilliger, maar ik zou daar op een gegeven moment graag beroepsmatig aan de slag willen. Ik wil graag op dagelijkse basis wat kunnen betekenen voor mensen. Klaar staan voor anderen. Ik wil mensen helpen.”

Op de vraag wat hun advies zou zijn aan anderen in een vergelijkbare situatie, vertelt Dennie hoe belangrijk het is om in ieder geval iets te gaan doen. “Blijf niet thuis zitten. Probeer erachter te komen wat je leuk vindt. Samen met een organisatie zoals Andes kun je kijken welke stappen je kunt zetten. Via vrijwilligerswerk kun je ook heel ver komen. En van daaruit kun je weer verder groeien.”

Ze hopen dat de Ruilgoederenbank in de toekomst nog veel meer mensen kan helpen. "Het zou geweldig zijn als de RGB ruimere openingstijden heeft," geven ze allebei aan. "Dan kunnen nog meer mensen profiteren van deze plek. En misschien een eigen bedrijfsauto, zodat we meubels kunnen ophalen. Dan zouden er meer mensen voor kiezen om hier hun spullen naartoe te doen." Aan plannen en enthousiasme is er in ieder geval geen gebrek.  Wanneer ik afscheid neem, zie ik twee mensen die ondanks alle uitdagingen, een reis van moed, doorzettingsvermogen en groei maken. En terwijl ze de deur uitlopen, realiseer ik me hoe ver ze al zijn gekomen. Het is een inspirerend verhaal, dat ook benadrukt hoe belangrijk het is om klein te beginnen. En het laat zien hoe deze kleine stappen uiteindelijk tot grote veranderingen kunnen leiden. 

Taalhuiscoördinatie

In 2024 liepen er 52 leun- en steuntrajecten die vanuit het Taalhuis gecoördineerd werden. 15 hiervan zijn ook in dat jaar opgestart, de overige trajecten liepen door vanuit 2023. Daarnaast zijn er in 2024 26 trajecten afgesloten. Dit is een behoorlijke toename ten opzichte van 2023, toen er in totaal 6 trajecten werden afgesloten. Redenen voor het afsluiten van een traject verschillen. Soms komt het door een verhuizing of wil een inwoner geen ondersteuning meer, vanwege een gebrek aan tijd door bijvoorbeeld werk, school of kinderen. Ook wordt er weleens opgeschaald omdat de inwoner (nog) onvoldoende leerbaar is. Het is natuurlijk het mooist wanneer een inwoner tevreden is met het taalniveau of een ander doel heeft behaald (bijvoorbeeld betaald werk) en met die reden het traject afsluit. Hieronder ook zo’n mooi succesverhaal.

Groeien in taal, groeien in zelfvertrouwen

Henk (fictieve naam) heeft zich in het voorjaar van 2024 aangemeld bij het Taalhuis. Hij wilde graag zijn spreekvaardigheid verbeteren en leren lezen en schrijven op een hoger niveau. Daarnaast was Henk al een tijdje werkloos, wat deels kwam doordat hij moeite had met sociale situaties en vaardigheden. Henk is gekoppeld aan een vrijwilliger van het Taalhuis en is aan de slag gegaan met zijn lees- en schrijfdoelen. Na een aantal maanden volgde een evaluatie, waaruit bleek dat er niet heel veel vooruitgang was geboekt. Ze kwamen tot de conclusie dat zijn leervermogen hiervan niet de oorzaak was, maar dat zijn moeite met sociale situaties en het niet durven praten hem vooral in de weg zat. Onderling is er afgesproken om verder te oefenen met communiceren door middel van bijvoorbeeld rollenspellen. Zijn taalmaatje heeft Henk begeleid bij het werken aan zijn nieuwe doelen. Daarnaast heeft de schoonmoeder van Henk samen met hem gezocht naar vrijwilligerswerk.

Henk werkt nu wekelijks als vrijwilliger bij een lokale manege en moet daar elke dag één vraag stellen aan de begeleiders. Eenmaal thuis bij zijn schoonfamilie moet hij de vraag en het antwoord toelichten. Op deze manier leert hij elke dag meer te communiceren. Daarnaast gaat Henk een Rots & Water training volgen bij Andes, om zijn weerbaarheid te vergroten.

Daar waar het er een half jaar geleden op leek dat Henk vast zat in zijn ‘beperkingen’, weten we inmiddels beter en zien we hem opbloeien op zijn nieuwe werkplek. 

Ontwikkelingen in 2024

In 2024 is in Valthermond en Borger een start gemaakt met de Taalcafés. Ook is er gewerkt aan een Taalcafé in Nieuw-Buinen. Het doel van de Taalcafés is dat met name nieuwe Nederlanders, in een open setting kunnen werken aan hun spreekvaardigheid. Daarnaast kunnen ze hier nieuwe sociale contacten opdoen.

We zijn bezig met het herstructureren van de interne samenwerking binnen het Taalhuis, in afstemming met onze netwerkpartners. Dit zorgt voor meer duidelijkheid en maakt het mogelijk om effectiever aan onze doelen te werken.

Overige activiteiten

Verder hebben we bij de SSTBO een training gegeven over laaggeletterdheid, gericht op bewustwording en het herkennen van signalen bij hun klanten. Ook hebben we de Basismeters afgenomen bij 10 inwoners. Dit screeninginstrument van Stichting Lezen en Schrijven toont aan of iemand mogelijk moeite heeft met lezen, rekenen of digitale vaardigheden. Hieruit kwam naar voren dat mogelijk 5 inwoners ondersteuning nodig hebben bij de Nederlandse taal. Dit advies wordt met de inwoners besproken en wanneer gewenst kunnen ze bijvoorbeeld ondersteuning krijgen van een Taalmaatje.

Twee keer per jaar wordt er een vrijwilligersbijeenkomst georganiseerd. Hier krijgen vrijwilligers bijscholing, er wordt informatie gedeeld, vragen beantwoord en er worden ervaringen met elkaar uitgewisseld. In december 2024 werd deze bijeenkomst georganiseerd vanuit de ArbeidsMarkt Regio Drenthe (AMRD). De vrijwilligers volgden workshops van externe partijen, zoals Vluchtelingenwerk, Stichting Lezen en Schrijven en Oefenen.nl. De workshops waren erop gericht om de vrijwilligers te inspireren en motiveren in hun werk als Taalmaatje. 

“De vrijwilligers van Borger-Odoorn waren enthousiast over de vrijwilligersdag. Ze kregen waardevolle informatie en gingen met een goed gevoel weer naar huis. Ze gaven aan dat het wel leuk zou zijn als de vrijwilligersdag ook een keer in onze eigen gemeente zou worden georganiseerd.”

- Taalhuiscoördinator Andes

In de Week van Lezen en Schrijven woonden 25 deelnemers een bijeenkomst bij voor vrijwilligers en deelnemers gekoppeld aan het Taalhuis. Inspiratie, dankbaarheid, vermaak en gezelligheid stonden centraal. 

Cool2BeFit

In 2024 zijn we van start gegaan met een vernieuwd Cool2BeFit programma. Elk jaar start er één groep van kinderen (8-12 jaar) met hun ouders. Drie jaar lang volgen ze een multidisciplinair programma, dat erop is gericht een gezonde leefstijl aan te leren. Bij deze gezinsinterventie zijn een buurtsportcoach, sportinstructeur, diëtist, psychomotorisch therapeut en kinderfysiotherapeut betrokken.

Twee medewerkers van Andes coördineren het programma. Ze zijn regelmatig aanwezig en onderhouden contact met de gezinnen. Na verloop van tijd sluit de GGD ook steeds meer aan om de gezinnen goed in beeld te krijgen. Na afloop van het programma neemt de GGD de begeleiding over. 

De betrokkenheid van de ouders is heel belangrijk voor het succes van dit project. Om het doel ‘het ontwikkelen van een gezonde leefstijl’ te bereiken is de inzet van de ouders onmisbaar. Door middel van onder andere korte thuiswerkopdrachten werken de ouders en kinderen gezamenlijk aan hun kennis hierover. Ook ouderbijeenkomsten en individuele begeleiding helpen de ouders bij deze gedragsverandering. 

Een medewerker vertelt dat de kinderen in de groep herkenning en verbondenheid ervaren. Ze zien elkaar als lotgenoten. “Hier vallen ze niet buiten de groep, iets wat op school wel regelmatig gebeurd.”

"Ik vind het zo fijn dat ik nu tikkertje kan doen en met de anderen mee kan rennen."

Auteur: Deelnemer Cool2BeFit

Door het programma merken ze dat ze nu al beter kunnen meedoen op school en dat vergroot hun zelfvertrouwen. Naast fysieke gezondheid wordt ook gewerkt aan emotieregulatie. In 2024 kwam het signaal naar voren, dat er behoefte is aan aandacht voor weerbaarheid. In 2025 gaat een deel van de groep kinderen daar ook apart mee aan de slag. 

Rots & Water trainingen

In 2024 heeft onze organisatie zich intensief ingezet voor de Rots & Water-trainingen, gericht op weerbaarheid en sociale vaardigheden voor zowel kinderen als volwassenen. Gedurende het jaar zijn verschillende trainingen verzorgd op scholen, individueel en voor specifieke doelgroepen. In totaal hebben 180 deelnemers meegedaan aan een training. Verder zijn drie nieuwe trainers geschoold om de training te kunnen geven. Doordat bijna alle buurtwerkers zijn getraind in Rots & Water, is deze methode stevig verankerd in onze aanpak. Dat zorgt voor continuïteit in de begeleiding van jongeren en volwassenen. Het is daardoor mogelijk om op meerdere plekken structureel te werken aan weerbaarheid, sociale vaardigheden en zelfvertrouwen.

Rots & Water trainingen worden ook steeds vaker ingezet voor volwassenen. Volwassen deelnemers gaven aan meer zelfvertrouwen te hebben gekregen, beter hun grenzen aan te kunnen geven en makkelijker sociale contacten aan te gaan. Bij de volwassenengroep ontstond zelfs een vriendengroep, wat laat zien hoe de training bijdraagt aan sociale verbinding. 

“Ik heb geleerd wat voor invloed mijn houding heeft op hoe een ander op mij reageert. Dit pas ik nu toe op mijn werk en dat helpt me echt.”

Auteur: Deelnemer Rots & Water training voor volwassenen

Ook de kinderen zijn over het algemeen positief over dat wat ze leren. In hun eigen woorden:

“Ik heb geleerd dat je positieve reacties terugkrijgt als je blijheid uitstraalt.”

“Ik heb geleerd voor anderen op te komen.”

“Ik heb geleerd dat stop zeggen heel makkelijk is.”

“Ik heb geleerd dat je gepaste afstand moet houden en dat je dit aan kunt voelen.”

BackPack

Het project BackPack wordt georganiseerd vanuit het jongerenwerk in samenwerking met het buurtwerk. Het biedt kinderen uit de groepen 5 t/m 8 de kans om na schooltijd kennis te maken met sport, cultuur en beroepen. Dit project liep al in Buinerveen en Valthermond en is in 2024 ook gestart in Tweede Exloërmond en Nieuw-Buinen. 

Er zijn verder verschillende stappen gezet om BackPack verder te ontwikkelen en het bereik ervan te vergroten. Hoewel de opkomst bij BackPack vaak redelijk hoog is geweest, hebben we ook gemerkt dat het belangrijk is om aansluiting te vinden bij de scholen en BSO's om de BackPack activiteiten hier goed onder de aandacht te brengen. Ouders en kinderen schreven zich minder snel online in, maar gerichte promotie in de klas door jongerenwerkers en combicoaches zorgde voor meer aanmeldingen. De samenwerking met scholen en betrokken professionals is versterkt en daarnaast hebben we geïnvesteerd in promotiematerialen en promotievideo’s. Online werd BackPack beter vindbaar en er kwam een BackPack-prikbord voor scholen, met de jaarplanning en een ideeënbus voor kinderen. 

Met de activiteiten van BackPack willen we ook stimuleren dat kinderen nieuwe interesses, sporten en bezigheden ontdekken waar ze een vervolg aan willen geven. In 2024 hebben we dit onderling beter met elkaar afgestemd. Dit heeft er onder andere aan bijgedragen, dat een aantal kinderen zich door de BackPack-activiteiten hebben aangesloten bij een judovereniging en volleybalclub.

"Ik had eerst geen zin in de activiteit, maar nu wil ik de boer binnenkort wel helpen met melken!"

- Deelnemer BackPack Buinerveen

"Meneer, ik vond dit echt heel interessant en leuk!"

- Deelnemer BackPack bij bezoek van de imker

Buurtbemiddeling

In september 2023 is het project Buurtbemiddeling opnieuw opgestart en in september 2024 hebben we het project geëvalueerd. Hieruit kwam naar voren dat de samenwerkende partijen elkaar steeds beter weten te vinden. Zo verwijzen de politie en Lefier door naar buurtbemiddeling bij lichte overlastmeldingen over bijvoorbeeld geluidsoverlast, huisdieren en tuinen. Vragen die begonnen zijn met irritaties en die op te lossen zijn door middel van het maken van afspraken, kunnen vaak door middel van buurtbemiddeling worden opgelost.

Waar we in het begin van 2024 een lijst hadden met casussen die nog opgepakt moesten worden, veranderde dit gaandeweg het jaar. Omdat er in de tweede helft van 2024 minder casussen binnenkwamen, is er bewust minder ingezet op het werven van nieuwe vrijwilligers. Daarbij pakken ook de bewonersconsulenten van Lefier soms zelf aanvragen op, wanneer ze situaties tegenkomen op hun route.  

Met een team van 7 vrijwilligers zijn er in totaal 30 casussen opgepakt. De meeste aanmeldingen voor buurtbemiddeling kwamen uit Nieuw-Buinen.

In 2024 is hard gewerkt aan een stevige basis voor Buurtbemiddeling. Een team van goed getrainde en betrokken bemiddelaars staat klaar om inwoners te helpen bij het oplossen van conflicten. Daarnaast zetten de betrokken partners zich in om Buurtbemiddeling verder te versterken binnen de gemeente.

3.3. Zorg dichterbij en voorzieningen

Inleiding

We streven naar een sociale infrastructuur met sterke netwerken waar inwoners ertoe doen. En als inwoners in een kwetsbare situatie zitten of terechtkomen, is het goed dat ze weten waar ze terecht kunnen voor ondersteuning. We hebben ons daarom ingespannen om de zichtbaarheid en bereikbaarheid van de sociale voorzieningen te vergroten. Het is daarbij essentieel om aan te sluiten bij structurele samenwerkingsverbanden en de lokale infrastructuur, maar ook samenwerking te zoeken met onder andere de SSTBO, vrijwilligers en andere ketenpartners. Door middel van onder meer mantelzorgondersteuning, de Buurtkamers, het VIP! en Steunouder hebben we ons ingezet voor een sluitend formeel en informeel netwerk dat een vangnet vormt voor alle inwoners. 

De Buurtkamer

Door middel van de Buurtkamers brengen we de voorzieningen dichterbij de inwoners. Het vergroot de zichtbaarheid en de toegankelijkheid van de betrokken organisaties: gemeente Borger-Odoorn, Lefier, Woonservice, Stichting Sociale Teams Borger-Odoorn (SSTBO) en Andes. Het biedt een laagdrempelige ontmoetingsplek waar inwoners direct terecht kunnen met hun hulpvragen. Vanuit Andes is het buurtwerk verantwoordelijk voor de coördinatie van de Buurtkamers. Wij regelen de voorzieningen op de locaties, voeren overleg met de betrokken organisaties, organiseren gezamenlijke bijeenkomsten, zorgen voor verbinding met de stuurgroep en dragen zorg voor de communicatie. 

Taart bij de feestelijke opening van de Buurtkamer in Valthermond

Halverwege 2024 vond er een evaluatie van de Buurtkamers plaats. Hiervoor hebben semi-gestructureerde (diepte) interviews met de verschillende partners en enkele bezoekers van de Buurtkamer plaatsgevonden. Hieruit kwam onder meer naar voren dat de open aanpak, enthousiasme bij de partijen stimuleerde en de samenwerking bevorderde, maar ook uitdagingen met zich meebracht. Uit de evaluatie zijn een aantal aanbevelingen gekomen die in 2025 verder worden uitgewerkt. 

Hieronder een overzicht van de bezoekersaantallen zoals die ook in de evaluatie weergegeven zijn.

Locatie Periode Aantal bezoekers
Nieuw-Buinen Jan t/m aug 2024 480
Valthermond Mei t/m aug 2024 29

De partners in de Buurtkamer hebben in 2024 veel aandacht gehad voor het belang van de zichtbaarheid van de Buurtkamer en de communicatie hierover met inwoners. Er is meer gezamenlijk ingezet op het actueel houden van informatie en het communiceren via Facebook, de websites van de organisaties zelf en de dorpskranten in ons leefgebied. Het is belangrijk steeds opnieuw te vertellen wat de Buurtkamer is, wat de openingstijden zijn (ook in vakantieperiodes) en waarvoor je er terecht kunt.

Naar aanleiding van een aantal incidenten is er ook nagedacht over veiligheid in de Buurtkamers en wat er nodig is om dit zoveel mogelijk te kunnen garanderen. Op basis van verkennende gesprekken en onderzoek is er een eerste concept veiligheidsprotocol opgesteld met richtlijnen bij ongewenst gedrag in de Buurtkamer. In 2025 moet er een definitief protocol vastgesteld worden en wordt er een training gegeven aan alle betrokken medewerkers, omtrent het omgaan met agressie.

Onze gezamenlijke inspanningen in 2024 hebben geleid tot een stevigere basis voor de Buurtkamers, met meer structuur in de uitvoering en een grotere bekendheid onder inwoners. Hoewel er zeker nog ruimte is voor verbetering en doorontwikkeling, is in 2024 gebleken dat de Buurtkamers als een waardevolle toevoeging voor de gemeenschap worden beschouwd. 

“Als ik ergens niet uit kom, kan ik er zo heen lopen. Ik ben heel blij dat ik daar terecht kan en dat ze ons vaak meteen kunnen helpen. Met het invullen van formulieren bijvoorbeeld. Ze maken wel tijd voor je. En ik kan er even een praatje maken en dan ben ik weer weg.” 

- Buurtbewoner Nieuw-Buinen

Vrijwilligersondersteuning (VIP!)

Andes coördineert het Vrijwilligers Informatie Punt (VIP!) in de gemeente Borger-Odoorn. Via het VIP! ondersteunen wij vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties en brengen wij ze met elkaar in contact. Daarnaast organiseren wij voor vrijwilligers bijeenkomsten, trainingen en de vrijwilligerswaardering.

Het VIP! Borger-Odoorn heeft in 2024 31 inwoners bemiddeld naar passend vrijwilligerswerk. Dit zijn aanmeldingen die op eigen initiatief, via de SSTBO of andere externe werkorganisaties bij ons terecht komen. Daarnaast benaderen wij ook proactief de inwoners na een aanmelding op onze VIP! website.

Verder hebben we in 2024 de volgende 7 trainingen aangeboden aan de vrijwilligers in de gemeente:

  • Training over Geldwijsheid
  • Training Kernkwaliteiten: ‘Blik op jezelf’
  • Training Positieve gezondheid (wegens succes twee keer georganiseerd)
  • Training over Vertrouwenscontactpersoon
  • Training over de Meldcode
  • Training Veilig fietsen in het verkeer 

Overige activiteiten

We hebben in december 2024, in samenwerking met woonzorgcentrum de Paasbergen in Odoorn, een kerstkaarten actie opgezet. Samen met de bewoners en vrijwilligers van de Paasbergen hebben we twee middagen kerstkaarten gemaakt, voor inwoners in de gemeente die wel een kerstkaart konden gebruiken. Tijdens het knutselen hebben we het ook met elkaar gehad over de waarde van vrijwilligerswerk. De kerstkaarten zijn door de Voedselkast in Borger verdeeld over de kerstpakketten voor inwoners die hier gebruik van maken. Een ontzettend mooie samenwerking en geslaagde kerstactie!

Ook zijn we bij diverse NLdoet activiteiten in gemeente Borger-Odoorn langsgegaan, om te helpen bij de vrijwilligersactiviteiten en hebben we zakjes met paaseitjes uitgedeeld aan de vrijwilligers.

We weten hoe belangrijk vrijwilligers zijn en hoe belangrijk het is om hun inzet ook te waarderen. Daarom hebben we op 7 december, de Nationale Vrijwilligersdag, alle 157 vrijwilligers van Andes een kaartje gestuurd om ze te bedanken voor hun inzet in 2024! 

In september hebben we de jaarlijkse gemeentelijke vrijwilligerswaardering uitgereikt. In 2024 waren er door +/- 210 organisaties ongeveer 7.000 vrijwilligersbonnen aangevraagd. De uitreiking vond plaats in de Rentmeester te Valthermond. Wethouder Ankie van Tongeren reikte de eerste twee enveloppen met bonnen uit aan twee vrijwilligersorganisaties. 

Informele zorg: onmisbare steun dichtbij

Veel mensen zorgen voor een ander – een partner, ouder, buur of vriend. Deze informele zorg is van grote waarde en vormt een belangrijk fundament onder onze samenleving. Onze inzet richt zich op het ondersteunen van mantelzorgers, het bieden van vrijwillige thuishulp en het versterken van zelfredzaamheid via de ouderenadviseur. Zo zorgen we ervoor dat zorgen vol te houden blijft én dat mensen langer prettig thuis kunnen blijven wonen.

Mantelzorgondersteuning

Als mantelzorger kun je overbelast raken. De coördinator mantelzorgondersteuning denkt dan met de mantelzorger mee, om te kijken hoe we op een passende manier kunnen ondersteunen. 

We proberen dit voornamelijk door middel van groepsbijeenkomsten te doen, maar soms is het voor de mantelzorger ook gewoon fijn om in een persoonlijk gesprek even het hart te kunnen luchten.

In 2024 is er samen met Welzijnsorganisatie Impuls 5 keer een mantelzorgcafé georganiseerd. De inwoners konden hier hun verhaal kwijt en er werden mooie gesprekken gevoerd. 

"Fijn om mijn verhaal te kunnen doen en dit te kunnen delen met lotgenoten."

Auteur: Deelnemer mantelzorgcafé

Daarnaast organiseerden we de mantelzorgwaardering voor de gemeente. In 2024 zijn er in gemeente Borger-Odoorn 400 mantelzorgwaarderingen aangevraagd. Ter gelegenheid hiervan vond er een feestelijke avond plaats in Exloo. Dit was een groot succes. Er waren hapjes, drankjes en live muziek. Mantelzorgers konden hier ook de bon voor de mantelzorgwaardering ophalen. De overige bonnen hebben we uitgedeeld in de Buurtkamers en bij het kantoor van Andes. 

In de week van de mantelzorg hebben we samen met Welzijnsorganisatie Impuls, een feestelijke avond georganiseerd in Rolde. Het vrolijke cabaretoptreden van Marco Vrolijk “Zingen bij de afwas” riep bij velen herinneringen op en er werd luidkeels meegezongen. Er waren 100 inwoners aanwezig, waarvan 45 inwoners uit onze gemeente: een stijging ten opzichte van vorig jaar. 

"Bedankt voor de mooie avond! Wat was dit leuk!

Auteur: Bezoeker cabaretvoorstelling

Vrijwillige thuishulp (VTH)

Regelmatig komen er bij Andes vragen binnen van inwoners die op zoek zijn naar meer sociale contacten, zingeving, respijtzorg en mogelijkheden om mee te doen. Er wordt dan een geschikte vrijwilliger gezocht, die voor de betreffende inwoner iets kan betekenen in de thuissituatie. Naar aanleiding van een kennismakingsgesprek kunnen er mooie koppelingen ontstaan. 

In 2024 hebben we via een vrijwillige thuishulp 45 inwoners kunnen ondersteunen. 19 daarvan zijn in 2024 opgestart en 18 zijn in 2024 afgesloten. Verder zijn er in 2024 6 nieuwe vrijwilligers gestart. Met alle vrijwilligers en aangemelde inwoners houden we, waar nodig, contact.

Om de vrijwilligers ook te ondersteunen, werden er 2 bijeenkomsten georganiseerd. Hier was ruimte voor vragen en het delen van ervaringen. Medewerkers van Andes gaven er presentaties, waarin ze iets vertelden over hun werkveld. 

“Gezellig dat we dit af en toe doen. Even elkaar zien en bijpraten.”

Auteur: Vrijwilliger

Verder vraagt de werving van nieuwe vrijwilligers structureel aandacht. 

Ouderenadviseur

Pilotbijeenkomsten voor de ‘nieuwe oudere’

In 2024 zijn we vanuit het ouderenoverleg gestart met een subgroep gericht op de ‘nieuwe oudere’: een groep senioren met behoefte aan meer inhoudelijke bijeenkomsten. We kregen signalen dat veel inwoners het fijn zouden vinden, om meer gelijkgestemden te ontmoeten om inhoudelijke gesprekken mee te kunnen voeren.

Als try-out hebben we vier middagen georganiseerd, waarin diverse thema’s werden besproken. Gemiddeld namen acht inwoners per bijeenkomst deel. Tijdens de bijeenkomsten merkten we dat de invulling nog niet optimaal was. Sommige deelnemers vonden de onderwerpen te zwaar of de duur van de bijeenkomsten te lang. Op basis van deze feedback hebben we de laatste bijeenkomst luchtiger vormgegeven, wat positief werd ontvangen.

In 2025 organiseren we nog vier bijeenkomsten. Op basis van de ervaringen en reacties van deelnemers, bepalen we of en hoe we deze opzet voortzetten.

"Fijn dat ik hierbij mag zijn."

Auteur: Deelnemer

Seniorenmarkt

In 2024 organiseerden we voor de tweede keer de Seniorenmarkt. Voorafgaand aan de markt hebben we met alle aanwezige ketenpartners gezamenlijk geluncht. In totaal namen 34 organisaties deel en ontvingen we ongeveer 400 bezoekers, die informatie kregen over wonen, zorg en welzijn. In samenwerking met onze jongerenwerkers hebben we een gamecafé opgezet, wat zorgde voor een extra dynamisch element op de markt. 

"Ik heb een leuke middag gehad! Is er al een datum voor volgend jaar?" (Bezoeker)

Multidisciplinair Overleg

De ouderenadviseur woont regelmatig het Multidisciplinair Overleg (MDO) bij van de huisartsenpraktijken. Hier worden casussen besproken samen met de SSTBO, huisarts, (thuis)zorgorganisaties en de ouderenadviseur. Het doel hiervan is elkaar te ondersteunen en informatie uit te wisselen. 

Steunouder: opvoeden doe je samen

Vanuit Andes koppelen we vrijwillige steunouders, aan ouders die baat hebben bij extra ondersteuning. Met hun tijd, aandacht en betrokkenheid maken zij het verschil voor een kind én ontlasten zij de ouders. Op deze manier worden vraagouders en steunouders onderdeel van elkaars netwerk. De koppeling wordt gemaakt door Andes, maar krijgt gaandeweg een natuurlijk verloop. Dat is het moment waarop de coördinatoren het contact in principe los kunnen laten en dit zijn eigen weg vindt. Zo bouwen we samen aan een sterke, veerkrachtige gemeenschap.

In 2024 zijn er 11 gezinnen ondersteund door een steunouder.

Een voorbeeld uit de praktijk

In 2023 meldde de SSTBO een gezin aan vanwege overbelasting, een klein sociaal netwerk en gezondheidsproblemen van een van de ouders. Kort daarna bood een dorpsgenoot zich aan als steunouder. Na een zorgvuldige intake en voorbereiding werd de match gemaakt: een fijne klik vanaf het eerste gesprek. Het contact groeide vanzelf, met vaste afspraken en ook spontane ontmoetingen tussendoor. Toen de steunouder in 2024 ging verhuizen naar een ander deel van het land, wilden ze het contact graag behouden. Nu bellen ze regelmatig en zijn de vraagouders uitgenodigd om in de buurt te komen kamperen. Een mooi voorbeeld van hoe een steunouder van betekenis kan zijn. 

Door de inzet van een steunouder is in dit voorbeeld niet alleen een Sociaal Medische Indicatie (SMI) voorkomen, maar zijn er ook blijvende verbindingen gecreëerd. 

Naast het koppelen van vraagouders en steunouders, hebben we ook ingezet op het werven van nieuwe steunouders. Dit doen we met name door middel van netwerkgesprekken met netwerkpartners en publicaties in lokale kranten. Zo hebben we in het 4e kwartaal van 2024 5 nieuwe steunouders gevonden. Ook organiseren we bijeenkomsten voor vraag- en steunouders. De week voor kerst hebben we samen met een aantal vraagouders een bloempot (voor een kerstboompje) versierd met kerstballen. De bijeenkomst was gericht op ontspanning en creatief bezig zijn, maar ook het sociaal netwerk te versterken. De deelnemers vonden het leuk elkaar te leren kennen, omdat ze weinig contacten hebben.

Project Energiearmoede

In oktober 2024 is het project Energiearmoede van start gegaan. De energietransitie raakt ook inwoners die moeite hebben om hun woning te verduurzamen. Via het project Lokale aanpak isolatie worden juist mensen met een laag inkomen en een slecht geïsoleerde woning ondersteund. Vanuit Andes helpen we om deze inwoners te bereiken, vertrouwen op te bouwen en hen op weg te helpen. Zo slaan we een brug tussen beleid en de praktijk en zorgen we samen voor een eerlijke energietransitie.

Concreet stond 2024 vooral in het teken van voorbereiding en de verbinding leggen tussen het fysieke en sociale domein. We dachten mee over de communicatie naar en het bereiken van inwoners met een smalle beurs in een koopwoning. We fungeerden ook als gesprekspartner voor de gemeente over de sociale aanpak per dorp. Samen met het projectteam bereidden we een inloopmoment voor in Nieuw-Buinen. Onze betrokkenheid draagt eraan bij dat inwoners zich gezien voelen en beter bereikt worden, wat de effectiviteit en het draagvlak van het project vergroot. 

3.4. Participatie

Inleiding

We streven naar een inclusieve samenleving, waarin iedereen mee kan doen, passend bij de eigen mogelijkheden en wensen. Soms zijn er belemmeringen, beperkingen of is er sprake van een kwetsbare situatie, waardoor het voor inwoners moeilijk is om mee te doen. We hebben ons ingezet om deze groep inwoners in beeld te krijgen en te bereiken. Door middel van onder meer sociale activering, ondersteunen en begeleiden we inwoners. Bijvoorbeeld bij het aanleren van nieuwe (sociale) vaardigheden of bij het vinden van (vrijwilligers)werk of een zinvolle dagbesteding.

Impacter

Vanuit Impacter zetten gedreven jongeren zich vrijwillig in voor een ander. Dit hebben ze onder andere gedaan bij:

  • Gamecafé Borger 
  • Gamecafé Nieuw-Buinen 
  • Bardienst draaien bij jeugdsoos Borger 
  • Bardienst draaien bij jeugdsoos Buinerveen 

Voor Impacter was het doel om minimaal 8 individuele trajecten per jaar te begeleiden en dat doel is behaald. In totaal zijn er in 2023 en 2024 16 individuele trajecten begeleid. In juli 2024 ontvingen de jongeren hiervoor een diploma. 

Na afloop van dit project zijn 7 jongeren nog verder doorgegroeid als vrijwilliger, zowel bij Andes als bij de Jongerenraad. Zij zetten zich nu actief in als vrijwilliger. 

Versie: v8.2.35

Software voor digital-first corporate reporting

Creëer op efficiënte wijze publicaties die impact maken

Met iwink.report maak je publicaties op een eenvoudige en efficiënte manier. Je bespaart tijd, fouten en stress. Vanuit één plek publiceer je naar een volwaardige webversie, PDF en iXBRL-bestand. Zo geef je lezers de best mogelijke ervaring.

Meer over iwink.report