Inleiding
Naast de reguliere opdracht onderneemt en ontwikkelt Impuls diverse nieuwe projecten en dienstverlening om zo onze inzet blijvend aan te laten sluiten bij datgene wat de samenleving en inwoners van Aa en Hunze van ons vragen. De samenwerking met onze opdrachtgever en onze netwerkpartners is hierin onmisbaar. Een deel van deze extra projecten wordt gefinancierd vanuit gemeente Aa en Hunze, een ander deel is afkomstig vanuit de Regiodeal of Gala-Spuk middelen.
Transformeren met Kansen 4 Kinderen, Kinderen Eerst en Schuifjes dicht
Met ingang van 2022 hebben wij een drietal jeugdprojecten gebundeld onder de noemer ‘Nieuwe aanpak jeugd’. Dit betreffen de producten Kansen 4 kinderen, Kinderen Eerst en Schuifjes Dicht. Met de drie jeugdprojecten werken we aan dezelfde doelstelling, namelijk: het normaliseren van opgroei- en opvoedvraagstukken, inzet op kansen voor jeugd en dat financiële middelen op een andere manier, voorliggend en dichtbij huis, kunnen worden ingezet. Zo zetten we samen met de gemeente en onze netwerkpartners in op de transformatie jeugd. Door de drie projecten met elkaar te bundelen kunnen onze gezinscoaches, jeugdmaatschappelijk werkers, jongerenwerkers en andere betrokken sociaal werkers casuïstiek en signalen met elkaar delen. Hierdoor kunnen uiteindelijk jeugdigen en gezinnen effectiever ondersteund worden.
Kansen 4 Kinderen (financiering Regio Deal Zuid en Oost Drenthe)
Dit project zet in op het creëren van kansen bij kinderen, door aan te sluiten bij de leefwereld van kinderen, zoals het gezin en de school. In het kader van dit project zijn twee kansencoaches verbonden aan enkele basisscholen in de gemeente; een vanuit Impuls en een vanuit Yorneo. Een van onze jeugdmaatschappelijk werkers is als kansencoach aanwezig op drie scholen in de gemeente. Daarnaast is ze binnen deze scholen ook actief vanuit haar rol als jeugdmaatschappelijk werker. Ze is hierdoor een bekend gezicht voor de professionals op de scholen en voor de ouders en kinderen. Omdat de financiering inmiddels is gestopt maar de kansencoach wel zijn waarde heeft bewezen onderzoeken we momenteel samen met de gemeente en scholen of er andere mogelijkheden zijn om deze laagdrempelige ondersteuning te kunnen blijven aanbieden.
Kinderen Eerst (financiering Regio Deal Zuid en Oost Drenthe)
De pilot Kinderen Eerst is een samenwerking tussen twee huisartspraktijken in Gieten en Gasselternijveen, Accare, Icare en Impuls. Samen met hen vormen we het ‘kernteam jeugd’ en zetten we in op laagdrempelige toegang tot jeugd- en opvoedhulp zonder wachtlijst of indicatie. Dit doen we vanuit het gedachtegoed Positieve Gezondheid. Via registratie en monitoring krijgen we zicht op de aard van de problematiek en het effect van de inzet vanuit Kinderen Eerst.
De concrete inzet vanuit Impuls voor deze pilot betreft gezinscoaching. De gezinscoach biedt ondersteuning aan gezinnen die te maken hebben met opvoed- en opgroeivraagstukken en hierin vastlopen. De gezinscoach kijkt hierbij vooral naar de mogelijkheden en sterke punten van het gezin. In 2023 heeft de gezinscoach geïnvesteerd in de samenwerking en communicatie met relevante ketenpartners met als doel om vragen van gezinnen zo snel mogelijk en op de juiste plek te beantwoorden. Een concreet voorbeeld hiervan is het inspiratiecafé ‘Scheiding en Jeugd’ dat in september 2023 voor lokale ketenpartners georganiseerd is. De keuze voor dit thema heeft ermee te maken dat we veel echtscheidingsproblematiek in ons werk tegenkomen. De bijeenkomst werd druk bezocht en heeft onder andere geleid tot hernieuwde samenwerking met kinderopvanglocaties.
Verder hebben we gekeken naar de mogelijke inzet van buurtouders om overbelaste ouders te ontzorgen. We hebben hiervoor ook gekeken bij andere organisaties die hiermee bezig zijn. We kwamen tot de conclusie dat een dergelijk project goed gecoördineerd moet worden om het echt goed van de grond te krijgen. Momenteel maken we waar mogelijk al wel eens koppelingen tussen specifieke gezinnen en buurtouders/vrijwilligers wanneer we signaleren dat hier een behoefte ligt en we daar ook vrijwilliger voor kunnen vinden. Hierbij is de gezinscoach een belangrijke schakel.
In gesprek met de gemeente kunnen we dit wellicht verder uitbouwen en goed opzetten. Dit zou bijdragen aan de versterking van de sociale basis en de inzet op het voorliggende veld.
Schuifjes dicht aanpak
De samenwerking met Attenta is in het kader van Schuifjes Dicht op inhoud geïntensiveerd doordat we bij nieuwe aanmeldingen en her-indicaties direct kijken of er voorliggende mogelijkheden voorhanden zijn. Hierdoor zien we een verschuiving ontstaan. Attenta en huisartsen onderzoeken vaker eerst voorliggende mogelijkheden bij een hulpvraag van inwoners. Hiermee draagt het project Schuifjes Dicht bij aan de transformatiedoelstellingen. Dit werd tevens bevestigd in de evaluatie van Attenta, gemeente en Impuls in het voorjaar 2024.
Dorpsondersteuning
Vanuit het bewonersinitiatief ‘Grolloo Zorgt’ is al eerder samenwerking gezocht met Impuls met betrekking tot dorpsondersteuning. De ondersteuning is volledig op maat en geeft invulling aan de wensen die er leven bij inwoners. De dorpscoördinator heeft een stevig sociaal maatschappelijk netwerk opgezet, bestaand uit inwoners en professionals in een zoveel mogelijk gelijkwaardige relatie. Vanuit positieve resultaten van dorpsondersteuning in Grolloo en voorbeelden buiten onze gemeente, is er in 2023 extra budget vanuit de gemeente beschikbaar gesteld om dorpsondersteuning met draagvlak in het dorp verder te onderzoeken en uit te rollen. In 2023 kwam er ook een dorpsondersteuner in Gasselternijveen in samenwerking met De Brug, en zijn we met meerdere dorpen in gesprek om wensen en mogelijkheden te verkennen. In een uitgebreidere evaluatie geven wij hiervan de resultaten (zie bijlage 2).
Inzet noodopvang Oekraïners Papenvoort en De Biester
De komst van de Oekraïense vluchtelingen in de gemeente had ook in 2023 impact op de werkzaamheden. Het aantal opvangplekken is in 2023 van 200 uitgebreid naar 350. De inzet van zowel het maatschappelijk werk, buurtwerk als onze vrijwilligerscoördinator is hiermee ook verhoogd. Het maatschappelijk werk biedt deze vluchtelingen met name praktische ondersteuning, die vooral voor de vrouwen met kinderen betreft. Hierbij hebben zij aandacht voor het creëren van vertrouwen en cultuurverschillen. Daarnaast is het schoolmaatschappelijk werk betrokken bij de jeugd van de opvanglocaties, via CKC Denthe en het zorg advies team (ZAT) binnen het onderwijs.
Papenvoort
Op de locatie in Papenvoort hebben we in 2023 een loket geopend waar we uiteenlopende vragen vanuit de doelgroep ontvangen. Deze individuele vragen hebben we zoveel mogelijk samen te brengen tot collectieve activiteiten, waaronder:
- Een informatieavond over normen en waarden;
- Via het huiskamerconcept behoefte en affiniteit bij de doelgroep ophalen;
- Het opstarten van een moestuin (wordt in 2024 aangelegd)
- Zomeractiviteiten in Papenvoort
- Wekelijkse Nederlandse lessen, uitgevoerd door vrijwilligers
- Het betrekken van de jeugd uit Papenvoort bij jongerenactiviteiten in Rolde.
Samen met veel vrijwilligers, waarbij de coördinatie in handen is van Impuls, maken we het mogelijk dat mensen uit het Oekraïense oorlogsgebied, naast een veilig onderkomen, oog en oor krijgen voor welbevinden en ondersteuning, maar vooral mee kunnen doen in onze samenleving.
De Biester
Op de locatie De Biester zijn we betrokken vanaf begin 2023. In de loop van het jaar werd duidelijk dat de noodopvanglocatie, die plek biedt aan ca. 70 mensen, langer open zal blijven. Hiermee is onze inzet gecontinueerd. Impuls heeft er een spreekuur en er worden activiteiten voor jongeren aangeboden die wachten op de toegang tot de internationale Schakelklassen (ISK) vanuit de behoefte aan een nuttige daginvulling.
Andere activiteiten in de Biester zijn o.a.:
- het uitdelen van maaltijden; (de eerste maanden)
- het coördineren van vrijwillige inzet ten aanzien van vervoer, taal en activiteiten;
- Wekelijkse Nederlandse taallessen, uitgevoerd door vrijwilligers.
- Vrouwenactiviteiten
- Mannenactiviteiten
Zowel in De Biester als in de opvang in Papenvoort stemmen we onze werkzaamheden af met de gemeente en de locatiemanagers.
Vitaal Aa en Hunze
Per augustus 2023 is vanuit de gemeente subsidie verleend voor het project Vitaal Aa en Hunze.
Doordat het aandeel ouderen en chronisch zieke mensen steeds groter wordt (vergrijzing), maar er tegelijkertijd steeds minder (zorg)personeel beschikbaar is vanwege krapte op de arbeidsmarkt staat onze kwalitatieve, betaalbare en toegankelijke zorg onder druk. Als belangrijke sleutel voor dit probleem benadrukt onder andere het Integraal Zorgakkoord (IZA) het belang van normaliseren en samenwerking tussen formele en informele zorg. Hierbij wordt gedacht en gehandeld vanuit Positieve Gezondheid. Met het project Vitaal Aa en Hunze willen we graag bijdragen aan kwalitatieve, betaalbare en toegankelijke zorg en het langer zelfstandig thuis wonen van ouderen in onze gemeente. Concreet doen we dit door het organiseren van een carrousel waarvoor alle beoogde deelnemers (70 plus) worden uitgenodigd door de eigen huisarts. Met de uitnodiging komt uitleg en informatie over het aanbod en de opzet.
Tijdens de bijeenkomsten van het project komen een aantal verschillende gezondheid gerelateerde onderwerpen, waaronder Positieve Gezondheid aan de orde. Op iedere bijeenkomst is minimaal één medewerker van Impuls aanwezig en één vertegenwoordiger van de huisartsenpraktijk die actief is in de omgeving. Iedere bijeenkomst geven we de deelnemers de gelegenheid voor het stellen van ondersteuningsvragen (via contactkaartjes). We zijn als pilot gestart in de vier hoofdkernen van de gemeente: Annen, Gasselternijveen, Gieten en Rolde. In Annen is in samenwerking met de huisarts de eerste bijeenkomst geweest met het thema ‘Levenseinde’ waar ruim 100 inwoners op af kwamen. Het was een succesvolle bijeenkomst die in een behoefte voorziet.
Informele en formele cliëntondersteuning
In 2023 is Impuls samen met gemeente Aa en Hunze en Zorgbelang Drenthe aan de slag geweest met het opstellen van een projectplan ten aanzien van informele en formele cliëntondersteuning (ICO). Begin 2024 is het projectplan vastgesteld door alle betrokken partijen. Formele cliëntondersteuners zijn professionals die zijn opgeleid om beroepsmatig de functie van cliëntondersteuner uit te oefenen. Informele onafhankelijke cliëntondersteuning wordt uitgevoerd door vrijwilligers en professionals. Dit zijn vrijwilligers met informele cliënt ondersteunende taken. Deze vrijwilligers zijn inwoners van de gemeente Aa en Hunze die gelieerd zijn aan dorpsinitiatieven en naober- en burenhulp binnen de gemeente. Informele professionals zijn professionals, waaronder ervaringsdeskundigen met informele cliënt ondersteunende taken.
Het project streeft ernaar dat inwoners op een effectieve wijze ondersteund worden bij het vinden van passende hulp. Het vergroten van bekendheid en bewustzijn rond de rollen van zowel informele als formele cliëntondersteuners is hierbij van belang. Het bereiken van passende ondersteuning vereist een sterke samenwerking tussen informele en formele cliëntondersteuners. Daarom wordt ingezet op het verkrijgen van inzicht, creëren van bewustzijn, vergroten van deskundigheid en het leggen van verbindingen.
