04 Organisatie

Doorzetten, tot het gaatje gaan voor medeburgers, dat is leuk!

Het bieden van ondersteuning en werken aan zelfredzaamheid is niet alleen voorbehouden aan onze sociaal werkers. Het eigen netwerk van inwoners en vrijwilligers zijn hiervoor onmisbaar. Rita Möhlmann (75) zet zich al tien jaar fulltime als vrijwilliger in voor de inwoners op Het Hogeland en daar buiten. Ze is betrokken bij Mensenwerk Hogeland vanuit haar rol als coördinator van de Thuiskamer Nova Naobers, als seniorenvoorlichter en als voorzitter van de Cliëntenraad. Daarnaast is ze mantelzorger, begeleidt ze mensen bij hun levenseinde en kan ze, omdat ze een AED certificaat heeft, mensen waar nodig reanimeren. Deze laatste twee activiteiten bieden haar de zogenoemde factor x. Het is zeer onvoorspelbaar wanneer haar begeleiding hierbij nodig is. Ze vindt het prachtig om onder tijdsdruk alles in goede banen te leiden. Deze factor x kwam ze vroeger ook veel tegen in haar loopbaan als (hoofd)verpleegkundige bij de afdeling verloskunde en gynaecologie. Vanuit deze kennis en kunde wil ze iets bijdragen aan de maatschappij. ‘De maatschappij was goed voor mij, ik nu 10 jaar voor hen’. Daarbij geeft ze aan dat ze slecht is in niksen. Ze vindt het heerlijk om haar tijd zinnig te besteden.

Haar ervaring in de medische wereld en op het gebied van coördinatie komt goed van pas bij haar rol als coördinator van de Thuiskamer Nova Noabers in Winsum. Tien jaar geleden is dit initiatief in samenspraak met de gemeente opgericht als een pilot. Toen de subsidie voor de pilot afliep heeft ze via een andere weg subsidie weten te ontvangen. Dit is dan ook één van haar taken als coördinator: op creatieve wijze middelen verzamelen om iets te betekenen voor de deelnemers van de Thuiskamer. Samen met de deelnemers regelt ze verschillende uitstapjes en gezamenlijke eetmomenten. Gezien de doelgroep vraagt dit het nodige regelwerk qua vervoer, maar ook om de kosten laag te houden. ‘Ik wil dat iedereen mee kan doen’. Vanuit de Thuiskamer wordt daarnaast beweegactiviteiten achter de stoel georganiseerd met als doel de deelnemers te mobiliseren, zodat ze zelfstandig naar de Thuiskamer kunnen. Met als resultaat dat vijf deelnemers die voorheen niet zelfstandig naar de Thuiskamer toe konden komen, dit tegenwoordig wel kunnen. Ook worden er vanuit Nova Noabers cursussen valpreventie, Nordic Walking en fietslessen aangeboden. Wanneer de Thuiskamer niet open is, staan sommige deelnemers via het doorgeven van een tijdschrift en krant alsnog met elkaar in contact, om zo ook bij elkaar een oogje in het zeil te houden.

In de wijk waar de Thuiskamer Nova Noabers te vinden is, namelijk de Bloemenbuurt in Winsum, biedt Rita ook seniorenvoorlichting. Waar nodig biedt ze het ook buiten de wijk aan. Het fijne van werken in haar eigen wijk is dat de inwoners haar daar kennen waardoor ze gemakkelijker met haar in gesprek gaan. Veel oudere inwoners hebben te maken met eenzaamheid en een klein sociaal netwerk. Naast een stukje sociaal contact verwijst ze waar nodig de inwoners naar passende hulp. Denk hierbij aan de WMO, maar het liefst eerst via het eigen netwerk van de inwoner. Rita vindt het belangrijk om na zo’n verwijzing op termijn weer bij de betreffende inwoner langs te gaan om te controleren of de inwoner de juiste hulp heeft gekregen. ‘Daarmee bouw je ook vertrouwen op’.

Als voorzitter bij de cliëntenraad van Mensenwerk Hogeland voorziet ze zowel onze sociaal werkers als de gemeente van gevraagd en ongevraagd advies. De meerwaarde van de cliëntenraad is dat ze op deze manier een woordvoerder kan zijn voor inwoners. Een voorbeeld hiervan is dat er tegenwoordig vanuit wordt gegaan dat iedereen een computer heeft. Maar dit is zeker niet het geval. ‘Maar drie deelnemers van de Nova Noabers hebben een computer.’ Door deze veronderstelling kunnen inwoners in de problemen terechtkomen. Bijvoorbeeld wanneer ze een belangrijke online mededeling niet lezen. Rita komt in dit soort situaties graag op voor haar medeburgers. ‘Doorzetten, tot het gaatje gaan voor medeburgers, dat is leuk’.

Alles wat Rita op vrijwillige basis betekent voor de ander is indrukwekkend, maar zelf noemt ze (gekscherend) het feit dat ze altijd in de weer is voor een ander ‘een aangeboren afwijking’.

Voor dit jaarverslag ga ik in gesprek met Liset Bijsterbosch, beleidsadviseur bij Tinten Training & Advies. Liset schrijft voor diverse werkorganisaties (zoals voor Mensenwerk Hogeland) de kwartaal- en jaarverslagen én ze denkt en schrijft mee bij aanbestedingen en subsidieaanvragen. Daarnaast is ze ook betrokken bij inhoudelijke thema’s binnen het sociaal werk. Bijvoorbeeld wat kan de rol van het sociaal werk zijn bij de energietransitie of hoe je (generatie) armoede aan kan pakken.

Liset heeft HBO Sociaal Werk gestudeerd in Groningen. Tijdens de opleiding merkte ze dat vooral de theorie achter het sociaal werk haar interesseerde. “Waarom zijn er ongelijkheidsvraagstukken? Waarom is er armoede? Hoe leidt de klimaatproblematiek tot bepaalde sociale problemen? Hoe is dat ontstaan? Dat vond ik heel interessant en daarom heb ik na mijn opleiding nog een master Sociologie gedaan. Ik ben gespecialiseerd in sociaaleconomische gezondheidsverschillen en medicalisering, dat was mijn afstudeerrichting. Het thema gezondheid kent veel ongelijkheidsvraagstukken”.

Liset schrijft (samen met de medewerkers) al twee jaar de kwartaal- en jaarverslagen voor Mensenwerk Hogeland. Naast de cijfermatige input, die Liset uit de registratie haalt, vraagt ze regelmatig om verhalen uit de praktijk. “Ik vind het leuk om de verhalen uit de praktijk te verbinden met de data, zodat de data niet alleen losse grafieken zijn. Voor Sociaal werkers is het vaak heel vanzelfsprekend wat ze doen. Maar het is goed en mooi werk en dat mag men laten zien!”

In de afgelopen twee jaar viel het Liset op dat er veel nieuwe opdrachten bij Mensenwerk Hogeland bij kwamen. Ze heeft bijvoorbeeld ook geholpen bij de rapportages voor Schoolmaatschappelijk werk en het Woon-Leer-Werk traject. Wat Liset ook opmerkt bij Mensenwerk Hogeland is dat de projecten vaak met elkaar in verbinding staan. De medewerkers zoeken vaak de samenwerking op. Als voorbeeld: bij het Schoolmaatschappelijk werk wordt voorlichting gegeven over de aardbevingsproblematiek en de Aardbevingscoaches bekijken de mogelijkheden om een Aardbevings-Thuiskamer te starten. Er wordt bij Mensenwerk goed van elkaars expertise gebruik gemaakt. Opvallend vindt Liset ook de grote mate van medewerking van de medewerkers. “Al stel ik vier keer per jaar dezelfde vraag, ik krijg altijd van de medewerkers veel input om er een mooi verhaal van te maken.”

Voor de toekomst zou Liset het mooi vinden als het sociaal werk de data (nog) meer kan gaan gebruiken voor de invulling van het werk. Dat gebeurt nu ook wel, bijvoorbeeld een collectieve activiteit op gebied van financiën, als reactie op het feit dat financiën een van de thema’s is waar de meeste hulpvragen op worden geregistreerd. Je werkzaamheden en doelen bijstellen aan de hand van data, noem je ook wel data gedreven werken. Wat betreft de ontwikkeling van het sociaal werk (in het algemeen) ziet Liset dat gemeenten steeds vaker naar het sociaal werk kijken bij opdrachten die eerder meer in de zorg/specialistische domeinen zaten. Hier moet je als sociaal werker goed op voorbereid zijn.