Jaarverslag 2021

Van zorgen voor naar zorgen dat

Deze opgave sluit naadloos aan bij de visie van Sociaal Werk De Kear en staat symbool voor de manier van werken. Zo onderzoekt Sociaal Werk De Kear bij alle vragen van inwoners de mogelijke verbinding met bestaand aanbod vanuit de inwonersinitiatieven, verenigingen en vrijwilligersorganisaties: een sociaal vangnet voor de inwoners.  Waar dit mogelijk is, wordt dan de verbinding tot stand gebracht. Daar waar dat (nog) niet mogelijk is, wordt een tijdje met de inwoner(s) meegelopen, om bijvoorbeeld een activiteit op te kunnen zetten, en wordt er ondersteund tot iemand zelf verder kan. Hierbij wordt een beroep gedaan op een bestaand netwerk of wordt een nieuw netwerk opgebouwd.  

Vertaald naar de begrippen ‘zorgen voor’ en ‘zorgen dat, staat ‘zorgen voor’ niet synoniem voor ondersteuning van individuele inwoners. Ook individuele inwoners worden benaderd vanuit de “zorgen dat’ benadering met methodieken zoals in de volgende paragraaf beschreven. Dit in tegenstelling tot wat er in de opdrachtbeschrijving van Sociaal Werk De Kear wordt beschreven.

Werkwijze

• Vraaggericht werken: De inzet van Sociaal Werk De Kear sluit aan bij de vraagstukken die er in de verschillende gebieden in de gemeente leven. Vraaggericht werken vraagt om het kunnen bieden van maatwerk en het aan kunnen sluiten bij de leefwereld van de inwoners en dat wat voor inwoners belangrijk is.
• Positieve Gezondheid: Machteld Huber heeft een visie ontwikkeld op de beleving van gezondheid en welbevinden die aansluit bij het willen bieden van maatwerk en het aansluiten bij de leefwereld. De basisgedachte van Positieve Gezondheid is dat gezondheid meer is dan de afwezigheid van ziekte. Met deze bredere benadering draag je bij aan het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven om te gaan. Én om zo veel mogelijk eigen regie te voeren.
• Common factors:Dit zijn de niet-specifieke, gemeenschappelijke werkwijzen en uitgangspunten die in het sociaal werk centraal staan. Denk hierbij aan inlevingsvermogen, een respectvolle bejegening en flexibiliteit. Maar ook bijvoorbeeld het kunnen aansluiten bij de motivatie van de inwoner, een goede ondersteuningsrelatie en een goede structurering van de interventie[1]. Het is wetenschappelijk aangetoond dat deze common factors een grote bijdrage leveren aan de uiteindelijke impact die interventies hebben op de inwoners[2].

• Outreachend werken: hierbij wordt actief ingezet op het leggen van contacten, het achterhalen van de vragen van de inwoners en het doorverwijzen naar passende ondersteuning. Het heeft als doel een brug te slaan tussen de ‘leefwereld’ van inwoners en de ‘systeemwereld’ van instanties. Het leggen van het eerste contact in de eigen leefomgeving van inwoners staat bij outreachend werken centraal. Het vraagt van professionals dat ze zelfverzekerd naar voren kunnen treden in de leefwereld van inwoners die ze willen bereiken.

Oplossingsgericht en methodisch werken: Sociaal Werk De Kear heeft het motto: Van zorgen vóór naar zorgen dát. Hier wordt uitvoering aan gegeven met methodieken als Sociale 

• Netwerkversterking, Erop af, ABCD-werkwijze[1] en oplossingsgericht werken. Ze zet in op het bevorderen van eigenaarschap en zelfredzaamheid. Door het gebruik van het gespreksinstrument van Positieve Gezondheid worden inwoners eigenaar gemaakt van het vraagstuk en de oplossing. Maar ook in andere vormen van ondersteuning zoals collectieve activiteiten of ondersteuning van verenigingen en initiatieven door buurtwerkers sport en cultuur vormt dit principe de basis.
• Evidence based: Hierbij wordt ervan uitgegaan dat kwalitatief goede hulp en ondersteuning bereikt kan worden als er aandacht is voor drie belangrijke domeinen: de expertise van de professional, de voorkeuren en waardes van de inwoner en de aanwezige wetenschappelijke evidentie. Sociaal Werk De Kear zet niet alleen voortdurend in op de ontwikkeling van de expertise van professionals, maar stelt vanuit het werken met Positieve Gezondheid de wensen, normen en waarden van inwoners steeds centraal. Bovendien start Sociaal Werk De Kear met impact meten. Het werk gaat op een andere manier geregistreerd worden en dat maakt het mogelijk om de impact van de interventies op inwoners in kaart te kunnen brengen.

Om een goed beeld te geven van de bijdrage van Sociaal Werk De Kear aan de gemeentelijke doelen, zijn de bij de doelen passende activiteiten van Sociaal Werk De Kear op een rij gezet in een DIN (Doelen Inspanningen Netwerk) (zie bijlage). In deze DIN zijn ook de netwerkpartners geïnventariseerd die samen met Sociaal Werk De Kear verantwoordelijk zijn voor het behalen van een specifiek doel. De doelen zijn voor een deel algemeen geformuleerd en een antwoord op die doelen zegt iets over de gezamenlijke inzet van alle organisaties die actief zijn in de gemeente. Of anders gezegd, “één aanbieder kan niet individueel verantwoordelijk worden gehouden voor het bereiken van een maatschappelijk resultaat (NJI)”. Niet alleen werken verschillende organisaties tegelijk aan gemeenschappelijke maatschappelijk doelen, ook spelen er vele externe factoren een rol.

Sociaal Werk De Kear draagt met haar werkzaamheden rechtstreeks bij aan de gemeentelijke doelen.

In de opdrachtbeschrijving zijn deze doelen beschreven, evenals indicatoren waarlangs de mate waarin de doelen worden gerealiseerd, geanalyseerd kunnen worden. Dit jaarverslag laat de resultaten zien die Sociaal Werk De Kear heeft behaald in 2021 op die gemeentelijke doelen. We spiegelen dit aan de trends en ontwikkelingen op het gebied van zorg en welzijn in de gemeente De Fryske Marren, die worden gemonitord met de Burgerpeiling. We baseren ons op de cijfers van 1 januari tot en met 31 december 2021. Het geeft feitelijk de situatie weer van het afgelopen jaar, dat nagenoeg in zijn geheel overschaduwd werd door de coronacrisis. We besteden daarom ook in dit jaarverslag weer aandacht aan de impact van deze crisis op de werkzaamheden van Sociaal Werk De Kear en het welzijn van de inwoners van de gemeente.

De (hulp)vragen die Sociaal Werk De Kear binnenkomen, richten zich op de vier gemeentelijke hoofddoelen. Per vraag kunnen meerdere doelen gesteld worden. In de figuur hieronder zien we waarop de afgelopen periode werd ingezet. In de volgende paragrafen gaan we verder in op deze doelen.

[1] De ABCD-aanpak is een aanpak voor community building/ het versterken van gemeenschappen van binnenuit. Het overkoepelende doel van Asset-Based Community Development (ABCD) is het van binnenuit werken aan een in economisch, cultureel en sociaal opzicht leefbare buurt, door sociale relaties tot stand te brengen en capaciteiten van bewoners, organisaties en instellingen binnen de lokale gemeenschap te mobiliseren.

[1] Engbersen, R. & Omlo, J. (2020). Uit de duivelskring van armoede. Utrecht: Movisie.

[2] De Vries, S. (2017. Wat werkt en hoe? Het commonfactorsmodel als basis voor de psychosociale hulpverlening in het sociaal werk. Journal of Social Intervention: Theory and Practice. Volume 26, Issue 3, pp. 4–27.