Begeleiding individueel en collectief
In dit hoofdstuk laten we een aantal voorbeelden zien van de individuele en collectieve begeleiding zoals we die vanuit Welstad bieden aan onze inwoners. Als eerste vervolgen we het interview met Marjan, zoals ook al te lezen was bij klanttevredenheid. Zij vertelt hierin over de individuele begeleiding die ze ontving voor ze startte met de voorzorggroep.
Individuele begeleiding, interview
Hoe ben je bij Welstad terecht gekomen?
Marjan vertelt: "Ik heb een hele zware burn-out gehad. Ik zat alleen maar te huilen op de bank. Ik ben heel perfectionistisch en ben mezelf flink tegengekomen, ook thuis in het gezin. Ik ging naar de huisarts en die verwees mij door naar Lentis, maar daar bleek een wachtlijst van een jaar te zijn. De huisarts gaf aan dat ik ook naar de voorzorggroep kon gaan. Ik dacht toen: moet ik met veel verschillende mensen praten? Wil ik waar ik last van heb wel collectief delen? Daar was ik op dat moment niet aan toe. Ik had op dat moment iemand nodig met wie ik kon praten, in vertrouwen. Ik kreeg toen vanuit Welstad individuele begeleiding van Ellen. In het begin hadden we elke week een afspraak. Het voelde gewoon goed, heel vertrouwelijk."
In de eerste periode heb je individuele begeleiding gehad. Wat hielp je daarin het meest?
Marjan antwoordt: "Het gevoel dat ik niet alleen stond, het gevoel dat Ellen naast mij stond. Toch moet je het wel alleen doen, maar ik had het gevoel dat ik niet meer alleen was. Ik voelde dat er iemand was die mij begreep. Dat kan ook thuis met familie, maar dat is wel anders. Iemand die echt ervaring heeft en ook zoiets heeft meegemaakt. Dat je toch dingen kunt delen samen."
Dus naast de professionele blik hielp haar persoonlijke ervaring jou ook?
Marjan bevestigt: "Ja, absoluut!"
Ellen voegt toe: "Ik heb inderdaad mijn persoonlijke ervaringen wel gedeeld, niet tot in detail, ik heb vanuit mijn ervaringsdeskundigheid herkenning geven. Ik heb aangegeven: Ik snap je, ik begrijp hoe je je voelt nu. Wat was voor mij helpend, en dan komt de professionele blik weer, wat is voor jou helpend?"
Marjan vult aan: "Ze stond echt naast me, ze gaf aan 'misschien zou je dit of dat kunnen proberen.' 'Probeer dit eens, dan komt er een stukje mindfulness bij, probeer het eens.' Ik dacht mindfulness, wat moet ik daar mee... ? Maar het helpt wel gewoon. Even tot jezelf te komen."
Dit interview wordt vervolgd bij het onderdeel lotgenotengroepen.
4.1 Onafhankelijke cliëntondersteuning
Onafhankelijke Cliëntondersteuning (OCO) biedt hulp bij het vinden en regelen van zorg, ondersteuning en andere benodigdheden. We denken mee met de inwoner zonder een vooraf bepaalde mening over de situatie. We zijn beschikbaar voor vragen over diverse domeinen zoals zorg, onderwijs, wonen, werk en inkomen.
In 2023 hebben we verder ingezet op de bekendheid van OCO. We hebben hiermee veel ketenpartners, zoals thuiszorgorganisaties en huisartsen bereikt. We zien dat de verwijzingen vanuit de huisartsen en thuiszorgorganisaties naar OCO zijn toegenomen.
Naast bekendheid bij onze ketenpartners, hebben we ook ingezet op bekendheid bij de inwoners, via verschillende media, zoals onze website, kranten, social media en televisie. Hieronder is een informatievideo te zien die vanaf eind 2023 een half jaar draait op RTV1.
We zien de bekendheid waar we op in hebben gezet terug in de cijfers. Elk jaar neemt de vraag naar OCO toe. In 2023 hebben we ruim 200 inwoners kunnen ondersteunen met de OCO, dit is een stijging van 30 inwoners ten opzichte van 2022. 69 inwoners zijn via een ketenpartner naar ons verwezen, denk hierbij aan:
- Huisartsenpraktijken
- Gemeente
- Thuiszorg
- CJGV
Aantallen onafhankelijke cliëntondersteuning
4.2 Financiën
In de ZRM-overzichten is te zien dat het thema financiën nog steeds in de top 3 staat. Zeer veel vragen van de inwoners gaan hierover. Financiële zorgen hebben een grote invloed op het welbevinden. Mensen die leven met geldzorgen hebben vaak chronische stress, een ongezonde leefstijl en een hoger risico op chronische ziekten. Ook opvoedproblemen of psychosociale problemen komen vaker voor. Om deze reden zetten wij ons in om de financiële situatie te verbeteren. Dit doen wij samen met ketenpartners zoals de gemeente Stadskanaal, Lefier, nutsbedrijven, Groningse Kredietbank (GKB) en zowel vrijwillige als professionele organisaties die zich bezighouden met armoedebestrijding. Dit doen we met individuele ondersteuning en collectieve activiteiten. Hieronder beschrijven een deel van onze inzet uit 2023.
- Vroegsignalering: samen met de gemeente Stadskanaal hebben we een vervolg gegeven aan het project vroegsignalering. We richten ons op verschillende financiële aspecten zoals huur, nutsvoorzieningen, belastingen en gemeenteschulden. Als inwoners met betalingsachterstanden al met een andere hulpvraag bij ons bekend zijn pakken wij de ondersteuning op. Veel inwoners zijn blij met de ondersteuning, andere inwoners bedanken ons voor de hulp en proberen het zelf op te lossen.
- Onze ervaringsdeskundige gaat naar verschillende middelbare scholen en MBO's om voorlichting te geven over schulden. Leerlingen zijn zeer geïnteresseerd in de voorlichting. Zijn verhaal komt echt binnen bij de leerlingen. Het doel van de voorlichtingen is om al vroeg bewustwording te creëren over geld en schulden. In 2023 zijn er 12 voorlichtingen gegeven.
- In de week van de Wereldarmoededag vond de tweede editie van Sterke Verhalen plaats. Met dit project willen we het taboe om over armoede te praten doorbreken en het Sterke verhaal vertellen. Vier ervaringsdeskundigen gingen in dialoog met professionals over het thema armoede. Deze bijeenkomsten vonden plaats in Stadskanaal, Coevorden, Groningen en Oldambt.
- Welstad is betrokken bij het project “Door geldzorgen geraakt” in samenwerking met de gemeente Stadskanaal, VNO-NCW, MKB Noord en de Protestantse Kerk Nederland (PKN), gefinancierd vanuit de Regiodeal. In dit project worden werkgevers bewust gemaakt van hoe zij het beste werknemers met schulden kunnen helpen. Een werknemer met schulden kost gemiddeld €13.000,- per jaar, is 20% minder productief en geldzorgen hebben een negatieve invloed op de fysieke en mentale gezondheid. We hebben een contactpersonenkaart ontwikkeld met daarop de aanspreekpunten per gemeente. Het doel is dat dit project zich als een olievlek verspreidt. Inmiddels zijn de eerste werknemers al succesvol doorverwezen naar de juiste hulpverlening.
- Menstruatiearmoede is een onderwerp dat helaas al langere tijd speelt bij vrouwen met een minimuminkomen. 1 op de 10 meisjes en vrouwen heeft soms geen geld om tampons of maandverband te kopen. Wij zorgen ervoor dat op verschillende vindplaatsen in onze gemeente menstruatieproducten beschikbaar worden gesteld.
Doorbraakmethode
Situatie
Mevrouw Pietersen* zoekt hulp bij het aanvragen van de energietoeslag. Vorig jaar werd haar aanvraag afgewezen. Nadat wij haar bankafschriften hebben bekeken, is gebleken dat zij zeer hoge kosten heeft. Haar man verblijft in een zorginstelling, waardoor zij zowel de huur van haar eigen woning als de woonkosten van de zorginstelling moet betalen. Daarbij betaalt ze twee keer een eigen bijdrage aan het CAK en heeft ze dubbele zorgverzekeringen. Mevrouw Pietersen heeft hierdoor moeite om financieel rond te komen. Op basis van haar inkomen komt mevrouw Pietersen niet in aanmerking voor de energietoeslag.
Actieplan
- Ik heb contact opgenomen met de behandelaar energietoeslag om een draagkrachtberekening te laten maken. Dit kan mogelijk de afwijzing van de energietoeslag herzien. Dit is een middel dat vanuit de doorbraakmethode kan worden ingezet.
- Ik heb onderzoek gedaan naar de splitsing van de AOW: Het is gebleken dat de AOW van mevrouw kan worden gesplitst van de gehuwde norm naar twee keer de alleenstaande norm. Dit hangt af van verschillende factoren die ik verder ga onderzoeken. Indien dit voordelig is, zal mevrouw meer bestedingsruimte krijgen.
- Financiële herstructurering: Naast de aanvraag voor de energietoeslag ga ik mevrouw helpen met:
- Het wegwerken van haar rood staan op haar rekening en enkele kleinere schulden
- Het op orde stellen van haar boekhouding
- Het instellen van automatische incasso’s voor haar betalingen
Doel
Door deze maatregelen hopen we dat mevrouw meer financiële ruimte krijgt en dat haar financiële situatie stabieler wordt.
Resultaat
Dankzij de draagkrachtberekening is de energietoeslag toegekend. Daarnaast bleek het voordelig voor mevrouw om de AOW van de gehuwde norm naar twee keer de alleenstaande norm te splitsen. Deze wijzigingen zijn doorgevoerd, waardoor mevrouw nu met terugwerkende kracht het bedrag ontvangt dat ze het afgelopen jaar heeft gemist. Dankzij onze inzet met behulp van de doorbraakmethode heeft ze aanzienlijk meer financiële ruimte en stabiliteit gekregen.
*Fictieve naam
Casus financiën
Meneer Klaassen* heeft eindelijk de moed verzameld om naar het spreekuur in de wijk te komen. Hij vertelt me dat het hem zes weken heeft gekost om deze stap te zetten. Hij geeft aan dat hij de afgelopen jaren heeft moeten teren op zijn spaargeld, nadat zijn werk door de coronacrisis was weggevallen. Op dit moment kan hij nog maar twee maanden zijn vaste lasten betalen en de slapeloze nachten stapelen zich op. Ik ondersteun meneer bij het aanvragen van een bijstandsuitkering, wat niet zonder hindernissen verloopt vanwege zijn gebrek aan een e-mailadres en digiD, en zijn moeite met begrijpend lezen. Stap voor stap doorlopen we het proces en wanneer hij zijn eerste uitkering ontvangt, is meneer Klaassen erg opgelucht. Om hem verder te ondersteunen bij zijn financiële vragen, meld ik hem aan bij Schuldhulpmaatje. Hij is erg blij en tevreden met deze hulp."
*Fictieve naam
Assertiviteitstrainingen
Een voorbeeld van een collectief traject is de assertiviteitstraining. De training wordt twee keer per jaar gegeven en bestaat uit acht bijeenkomsten, met zeven deelnemers per keer, elke week. We werken met een handleiding, en beginnen en eindigen elke bijeenkomst met mindfulness-oefeningen. Verschillende thema's komen in de training aan bod, zoals omgaan feedback en complimenten, omgaan met boosheid, en wat assertiviteit werkelijk inhoudt - namelijk meer dan alleen maar 'nee' zeggen.
In onze assertiviteitstraining ervaren de deelnemers de meerwaarde van een diverse groep met verschillende achtergronden en opleidingsniveaus. Hoewel het soms uitdagend kan zijn, versterken de deelnemers elkaar, wat het leerproces versterkt. Deelnemers leren om in zichzelf te geloven, hun eigenwaarde terug te vinden, goed voor zichzelf te zorgen en hun eigen grenzen te bewaken. We helpen hen ook bij het herkennen van wanneer ze over hun grenzen gaan en hoe ze dit kunnen voorkomen en aanpakken. We gebruiken onder andere het 5G-schema om gedachten te analyseren, waarbij we de deelnemers vragen stellen als: Wat zijn je gedachten? Is dit echt zo? Was het een gedachte of is het werkelijkheid?
De deelnemers van de assertiviteitstraining durven zich open te stellen en voelen zich veilig in de groep. Deelnemers delen voorbeelden, wat essentieel is voor het succes van de training. De deelnemers worden door ketenpartners en collega's van Welstad doorverwezen naar de assertiviteitstraining. Sommige deelnemers krijgen naast de training kortdurend individuele begeleiding, met dezelfde thema's. Bij andere deelnemers zien we dat de individuele begeleiding afgerond kan worden met dank aan de assertiviteitstraining.
Een deelnemer gaf tijdens een training aan dat haar collega's haar een compliment gaven, omdat ze wel 10 cm gegroeid is. Dit is dankzij de training. Eerst liep ze ineengebogen, nu loopt nu rechtop, en straalt zelfvertrouwen uit!
In 2024 starten we met een Assertiviteitstraining Plus, als verdiepingsslag vanuit de assertiviteitstraining, voor deelnemers die na de assertiviteitstraining nog extra ondersteuning kunnen gebruiken.
Ja zeggen tegen ander is nee zeggen tegen jezelf.
Geloof niet alles wat je denkt.
