Jeugd en opvoedondersteuning
5.1 Jongerenwerk
Het jongerenwerk zet zich in op preventie, het verbreden van de leefwereld en talenten van jongeren door actief aanwezig te zijn op belangrijke plekken waar jongeren samenkomen. Dankzij de goede samenwerking van jongerenwerkers met diverse ketenpartners, zoals het onderwijs, de politie en Verslavingszorg Noord Nederland (VNN), kunnen we jongeren snel en effectief doorverwijzen naar de juiste ondersteuning wanneer dat nodig is. We hebben het outreachend werken in 2023 verder doorontwikkeld. Zo zijn we aanwezig op de schoolpleinen van de middelbare scholen om in contact te komen met jongeren. Door korte activiteiten komen we in contact met de jongeren. Met name van online activiteiten zoals het samen maken van Tik-Tok video’s worden de jongeren enthousiast. Door ideeën en informatie op te halen, krijgen we inzicht in wat er leeft onder de jeugd en wat hun wensen en behoeften zijn. Ons doel hierbij is herkenbaarheid en laagdrempelig contact bevorderen. We zien dat jongeren ons gemakkelijk benaderen als wij aanwezig zijn op de schoolpleinen.
Daarnaast zijn we aanwezig in de dorpen en wijken en gaan we in gesprek met de jongeren die op straat zijn. We inventariseren hun behoeften en proberen overlast te verminderen door te bemiddelen tussen groepen jongeren met conflicten. Ook tijdens evenementen zoals de kermis zijn we samen met de politie en boa's de straat op gegaan. Doordat we de jongeren kennen, kunnen we vanuit relatie het gesprek aangaan en hebben we escalaties weten te voorkomen.
We zien bij De Kwinne helaas een vaste groep jongeren die voor overlast zorgt, ook door buiten openingstijden drank en drugs te gebruiken op het terrein van De Kwinne. Hierdoor mijden andere jongeren De Kwinne, ook omdat ze hier niet mogen komen van hun ouders. In 2023 hebben we, samen met de politie en handhaving ingezet op het verminderen van de overlast. De inzet van het jongerenwerk ging hierdoor veel naar deze overlast gevende groep. Eind 2023 zijn we, samen met de politie, handhaving en scholen een plan gaan ontwikkelen om deze overlast in 2024 te verminderen. We gaan in 2024 de openstelling van De Kwinne veranderen en nog meer de jongeren opzoeken door middel van straatwerk en schoolpleinrondes.
Dankzij de goede samenwerking tussen de jongerenwerkers en verschillende ketenpartners, zoals de Gemeente Stadskanaal, het onderwijs, de politie en VNN, kunnen we jongeren snel en effectief doorverwijzen naar de juiste ondersteuning. Daarnaast zijn we met regelmaat aanwezig bij open dagen en voorlichtingen van scholen.
Activiteiten jongerenwerk
Collectieve activiteiten in het jongerenwerk dragen bij aan het versterken van sociale contacten, het verminderen van eenzaamheid en het ontwikkelen van talenten. Wij zien dat jongeren vaak worden aangesproken op vervelend gedrag, wij laten ze hun talenten ontdekken en in aanraking komen met onbekende sporten en culturele activiteiten. Ze leren van de activiteiten die we aanbieden en van elkaar. In 2023 hebben we, samen met de jongeren, een grote verscheidenheid aan activiteiten georganiseerd. Voorbeelden hiervan zijn:
Schuldenescape
In jongerencentra en op scholen bieden we het spel 'Schuldenescape' aan. Dit zijn escapekoffers gericht op schuldproblematiek, waarbij informatie op een speelse manier wordt overgedragen. Dit zorgt ervoor dat jongeren opener praten over schulden, wat leidt tot eerlijke gesprekken en kennisoverdracht. Jongeren geven in de evaluatie aan dat zij de schuldenescape leerzaam vonden en nieuwe dingen hebben geleerd door het gesprek na afloop van het spel over geldzaken.
Sportieve activiteiten
Elke donderdagavond organiseren we in De Kwinne een activiteit van één uur die met beweging te maken heeft, zoals basketbal, kickboksen, estafette memoryspel of bootcamp. Deze activiteiten worden gekozen op basis van de behoefte van de jongeren en worden zowel door onszelf als door externe partijen verzorgd. Het aantal deelnemers varieert, doorgaans zien we een opkomst van gemiddeld 10 tot 15 deelnemers. Vaak komt een vaste groep jongeren, die soms ook vrienden meenemen.
Kookgroep
Elke woensdagavond koken we samen met een (vaste) groep van ongeveer 5 tot 15 jongeren. Ze koken zelf en voor elkaar, met als doel gezond en gevarieerd eten. Jongeren die thuis niet elke dag gevarieerd eten, leren hier zelf boodschappen doen, taken verdelen en koken.
Online bereik jongerenwerk
5.2 Jeugdmaatschappelijk werk en gezinscoaching
In het kader van de transitie binnen de jeugdzorg hebben wij ons gericht op de professionalisering en het vakmanschap van Welstad en specifiek van de vakgroep jeugd. Onderdelen hiervan waren visievorming en casuïstiekbespreking. Hierdoor hanteren we allemaal dezelfde werkwijze richting gezinnen die wij ondersteunen. Daarnaast vertellen we hetzelfde verhaal aan netwerkpartners zoals de GGD en leerplichtambtenaren en houden de communicatielijnen kort. Inwoners worden door ons aangemoedigd hun eigen kracht te leren kennen en te benutten. We zijn en blijven er kritisch op of wij nog doen wat de bedoeling is. De pilot Jeugd en Opgroeien is hier een vliegwiel voor. In 2024 zullen we de visievorming vervolg geven door het schrijven van de Visie Jeugd.
Door structureel aanwezig te zijn op basis- en middelbare scholen, en ook op mbo's, zijn we zichtbaar en laagdrempelig benaderbaar. We zien in de praktijk jongeren zonder sociaal netwerk, met problemen thuis en mentale weerbaarheidsvraagstukken. Door onze aanwezigheid voelen jongeren zich gehoord en gezien, wat onder andere schooluitval helpt te voorkomen. Dit biedt ons ook eerder zicht op problemen, waardoor we geïndiceerde zorg kunnen vermijden. Het CJGV ziet hierdoor vooral de zwaardere problematiek. We versterken zowel informele als formele netwerken. Veel voorkomende problematiek zijn echtscheidingen, woonproblematiek en psychische problemen. We ondersteunen ouders waar mogelijk ook bij het opstellen van ouderschapsplannen, wat juridische procedures voorkomt, kosten bespaart. Maar bovenal laten ouders aan de kinderen zien dat ze er samen uitkomen en dat maakt dat je als ouders ruimte hebt voor de opvoeding van de kinderen.
Hieronder beschrijven we een aantal (collectieve) activiteiten die we in 2023 hebben gedaan:
- De spreekuren op middelbare scholen zijn in 2023 structureel geworden. Scholen verwijzen sneller naar Welstad, en we voeren laagdrempelige gesprekken waarin we kunnen inschatten of een aanmelding bij Welstad nodig is. Deze gesprekken met leerkrachten helpen bij het normaliseren en leren omgaan met het gedrag van jongeren.
- School als wijk: Op het Noorderpoort is wekelijks een sociaal werker aanwezig. Jongeren kunnen zich aanmelden voor gesprekken, docenten krijgen begeleiding en advies en casussen worden besproken. Dit vormt een brug tussen zorg en school. Hierdoor zien we minder schoolverzuim, worden jongeren niet van school uitgeschreven, en maken ze bewustere keuzes over hun leven, wat hun welzijn verbetert. In 2023 zagen we een toename van rechts-extremisme op scholen, wat leidde tot veel conflicten tussen docenten en leerlingen. Daarom worden docenten in 2024 getraind in het omgaan met en signaleren van radicalisering. Wij nemen deel aan de werkgroep die hierbij betrokken is.
- Tijdens de Week van de Opvoeding organiseerden we middagen voor ouders en kinderen, met spelletjes en sportieve activiteiten, met als doel om ouders/opvoeders onderling met elkaar in contact te laten komen. Ouders waardeerden dit initiatief, en hebben input gegeven over wat zij belangrijk vinden wat er georganiseerd wordt voor hun als ouders maar ook voor de kinderen.
- De weerbaarheidstraining voor jongeren, "Sterker in je Schoenen", bleek zeer succesvol tijdens de pilot. In plaats van een centrale training, wordt deze nu op eigen scholen gegeven, waardoor de jongeren zich vertrouwder voelen en graag deelnemen. Inmiddels is de training op alle 24 scholen uitgevoerd.
- Multidisciplinair Overleg (MDO) kwetsbare zwangere (samen met GGD, CJGV, ziekenhuizen en verloskundigen) is op de kaart gezet. Dit zorgt voor korte lijnen, met een grote impact hieronder staat een casus die de impact van dit MDO laat zien.
Casus MDO kwetsbare zwangere
Laura, 18 jaar oud is bekend met een hulpvraag omtrent eerdere kwetsbare zwangerschap, vergroten zelfstandigheid en ondersteuning bij financiën bij Welstad. Zij heeft een nieuwe partner met schulden, mogelijke drugsverslaving en een crimineel netwerk. Partner heeft een licht verstandelijke beperking. Laura is opgegroeid bij ouders met een verstandelijke beperking en heeft een lage zelfredzaamheid.
Laura heeft vroeg in de zwangerschap gedeeld met mij dat zij weer zwanger is. Het was ongepland. Ze willen beide graag het kindje houden. Samen bespreken we hoe ze dit voor zich zien en wat er allemaal voor nodig is dit kindje gezond en veilig op te laten groeien. We spreken allemaal onze zorgen uit met betrekking tot huisvesting, financiële situatie, weinig netwerk en mogelijk drugsgebruik partner. Hierop stel ik voor Laura aan te melden bij het MDO Kwetsbare Zwangeren in Stadskanaal. Aanstaande ouders gaan hiermee akkoord.
Ik heb de casus ingebracht tijdens het MDO. Zo kwamen de zorgen van de verloskundige en mij samen. Tevens werd er gekeken naar de mogelijkheden van de GGD en was het CJGV alvast op de hoogte van een mogelijke aanmelding in de toekomst bij meer zorgen. GGD heeft aangegeven actief in te zetten op contact bij de 22-weken-prik en Stevig Ouderschap in te zetten.
Samen met Laura werken we aan doelen en het aanstaande ouderschap. Zowel verloskundige, GGD en als ik delen in het MDO hoe het gaat. De hulp van mij lijkt niet voldoende en ik krijg steeds minder contact met aanstaande ouders, een punt van zorg gezien de signalen en zorgen. Verloskundige constateert blauwe plekken en verwijst naar het ziekenhuis i.v.m. problemen in de zwangerschap. Ouders dreigen uit beeld te raken tot Laura bij mij komt en alle signalen omtrent onveiligheid in de relatie en thuissituatie op tafel legt. In samenwerking met Laura en het CJGV die door alle MDO’s op de hoogte is, kunnen we snel opschalen in hulp voor Laura.
Inmiddels is de hulp omtrent onveiligheid opgeschaald bij het CJGV, GGD actief gestart, maatschappelijk werk in het ziekenhuis op de hoogte en kan Welstad laagdrempelig op de achtergrond aanwezig blijven. Door het MDO kwetsbare zwangere is deze casus op tijd in beeld gekomen, goed besproken en kon tijdig en snel hulp worden ingezet waar nodig.
