Proeftuin digitale laaggeletterdheid (Regio Deal)
Door het opzetten van de proeftuin wordt beoogd de functionele digitale vaardigheden en daarmee de digitale laaggeletterdheid van laaggeletterden te verbeteren.
In eerste instantie werd er contact gelegd met de aansluitende partijen/bestaande initiatieven. In samenwerking met het Noorderpoort zijn twee digicoaches aangesteld. Zij zijn aan de slag gegaan en hebben hiervoor specifieke scholing afgerond. De digicoaches werken aanvullend op alle bestaande initiatieven gericht op digitale ondersteuning. Ze ondersteunen bij digitale vragen, verwijzen door naar passend aanbod en bieden ook begeleiding. Hulpvragen hebben bijvoorbeeld betrekking op online boodschappen doen, vragen over Microsoft of het downloaden van apps etc. Inwoners komen in toenemende mate naar dit wekelijks digitaal spreekuur.
Het is de bedoeling om alle inwoners van Veendam bekend(er) te maken met het aanbod in de gemeente. Certificering van de digicoaches en uitbreiding van hun netwerk heeft geleid tot meer contacten met onder andere buurthuizen, basisscholen, ouderencomplexen en Break!. Op die manier en door middel van promotie, flyers en mond-op-mond reclame hebben de digicoaches meer bekendheid gekregen. Ook sluiten de digicoaches aan bij de training Klik en Tip (een internetcursus voor beginners) in de bibliotheek.
Naast het bieden van praktische ondersteuning zodat inwoners beter kunnen meekomen in de maatschappij, heeft hun ondersteuning ook bijgedragen aan het verminderen van eenzaamheid door het gebruik van sociale media.
In totaal hebben de digicoaches in 2023 zo’n 165 inwoners digitaal geholpen/versterkt.
Noordwest op z'n best
Noordwest op z’n best is een initiatief van de Gemeente Veendam, deBasis Veendam, huurdersorganisatie Commissie Huurzaken en woningcorporatie Acantus. Samen met de inwoners werken de partijen aan een fijne, veilige en leefbare buurt zodat zij er ook in de toekomst met veel plezier blijven wonen. De opbouwwerker voert hier regie om organisaties en mensen bij elkaar te brengen en hen te faciliteren.
Versterking onafhankelijke cliëntondersteuning (OCO)
“Zonder hen was ik nooit zo ver gekomen!”
Onderdeel van de opdracht van deBasis Veendam is het bieden van onafhankelijke cliëntondersteuning (OCO). Door middel van het project ‘Versterking onafhankelijke cliëntondersteuning’ was en is het de bedoeling om de huidige wijze van uitvoering van OCO tegen het licht te houden en te versterken. Daarnaast dient OCO op meer terreinen te worden ingezet. Ook willen we de mogelijkheden van (vormen van) informele cliëntondersteuning verder verkennen en de bekendheid van OCO vergroten.
In de komende periode gaan we onderzoeken of het mogelijk is om de eenvoudige (informele) ondersteuningsvragen te laten oppakken door vrijwilligers, meer ingewikkelde en langer durende (informele) ondersteuningsvragen door ervaringsdeskundigen en de complexere (formele) ondersteuningsvragen door een onafhankelijk cliëntondersteuner. Hierbij is het doel om eerder en vroeger in te grijpen bij lichtere vraagstukken en zo een verschuiving te realiseren van formele naar informele cliëntondersteuning.
In 2023 hebben de medewerkers van OCO drie masterclasses gevolgd waarmee ze hun kennis en vaardigheden op het gebied van cliëntondersteuning hebben vergroot en verdiept. Met de verworven kennis en vaardigheden zijn we nog beter in staat om inwoners te ondersteunen bij het vinden van passende oplossingen voor hun hulpvragen.
Verder hebben we het afgelopen jaar geïnvesteerd in kennisontwikkeling op het terrein van o.a. de Jeugd- en Participatiewet. Hiervoor zijn er trainingen, opleidingen en interne bijeenkomsten geweest vanuit de Tintengroep. Ook is er intern gekeken hoe de trajecten beter geregistreerd kunnen worden om zo een duidelijk beeld te kunnen krijgen van de groei van het aantal vragen met betrekking tot de jeugd en participatiewet.
Aanvankelijk was de bekendheid van de dienstverlening van OCO Veendam begin 2023 nog relatief laag. Door gerichte communicatie hebben we de bekendheid van OCO het afgelopen jaar weten te vergroten. We hebben gekozen voor een onafhankelijk logo voor OCO, los van het logo van deBasis Veendam, en hebben flyers, filmpjes en folders ontwikkeld. Het blijft belangrijk om onze netwerkpartners te voorzien van de benodigde informatie om cliënten adequaat door te verwijzen. Daarnaast delen we succesverhalen van inwoners via verschillende kanalen, zoals een column in het streekblad, LinkedIn, wijkkranten en andere sociale media. Hierdoor wordt de zichtbaarheid niet alleen vergroot bij de netwerkpartners maar ook bij de inwoners van de gemeente Veendam. Daarnaast onderzoeken we hoe de bekendheid van OCO onder jongeren vergroot kan worden.
De tabel hieronder laat de groei zien van het aantal opgestarte, lopende en afgesloten OCO trajecten in 2023 ten opzichte van 2022. Het creëren van een grotere bekendheid van OCO in samenwerking met de gemeente en Movisie heeft geresulteerd in meer aanmeldingen.
| 2023 | 2022 | |
|---|---|---|
| Opgestart | 31 | 5 |
| Lopend | 34 | 10 |
| Afgesloten | 23 | 7 |
De ondersteuningsvragen zijn zeer divers en gaan bijvoorbeeld over het ondersteunen bij een PGB of WLZ aanvraag of het ondersteunen bij een bezwaar of klacht. Ook komen er regelmatig vragen van ouders met een zorg over hun kind. In zo’n situatie valt er veel te regelen voor de juiste zorg.
GALA: Actief in 't groen
In april 2023 is, in samenwerking met o.a. de manege Lipizza, ‘Actief in ’t groen’ geopend. De ketenpartners waren bij de aftrap aanwezig, waaronder huisartsen, gemeente, werk- en Wmo consulenten, Lentis en Team 290 etc. Actief in ‘t groen biedt als project activiteit verschillende activeringsmogelijkheden in een groene omgeving voor inwoners uit Veendam, met als doel om inwoners met een hulpvraag te versterken door middel van een collectieve aanpak.
Op drie dagen zijn we geopend en zijn er vanaf mei 2023 zijn 70 unieke deelnemers ondersteund. Deelnemers doen actief mee met o.a. tuinieren, groenonderhoud, catering, samen eten, gezond koken, het verzorgen van dieren op de kinderboerderij en bewegen.
De impact op de deelnemers is positief en veelzijdig te noemen. De groene omgeving biedt mogelijkheden voor lichaamsbeweging, wat kan leiden tot een verbeterde fysieke gezondheid. De natuurlijke omgeving en het omgaan met de aanwezige dieren kunnen ook gevoelens van stress en angst verminderen en daarmee ontspannend werken en zo de mentale gezondheid bevorderen. Daarnaast is het een ontmoetingsplaats waar inwoners samenkomen, met elkaar praten, activiteiten ondernemen en relaties opbouwen. Dit kan sociale isolatie verminderen en het gevoel van verbondenheid versterken.
De inzet op activering vergroot ook de betrokkenheid van de inwoners bij hun gemeenschap. Door te werken aan gedeelde doelen, zoals het groenonderhoud, het verzorgen van de catering of de dieren en het organiseren van activiteiten kunnen inwoners zich meer verbonden gaan voelen met hun leefomgeving en gemotiveerd worden om actief deel te nemen aan gemeenschapsinitiatieven.
Actief in ’t groen heeft het afgelopen jaar ook voorzien in mogelijkheden om meerdere mantelzorgers te ontlasten en deelnemers met beginnende dementie te ondersteunen. Bij beginnende dementie is het van belang om mensen zo lang mogelijk actief te houden, mee te laten doen in de samenleving en daarbij de mogelijkheden aanspreken die ze nog hebben.
"Er werd in het kader van Music & Memory een kamerconcert gegeven waarvoor de deelnemers vooraf hun favoriete muziek konden opgeven. Zowel inwoners met beginnende dementie als deelnemers van het DOP waren hierbij aanwezig. Het luisteren en beleven van de muziek haalde herinneringen terug en maakte de deelnemers blij.”
Geïntegreerde zorg en ondersteuning ouderen
Vanaf juni 2022 is er ingezet op een duurzaam aanbod voor ouderen en inwoners met dementie. Ons aanbod omvat onder meer bewegen voor ouderen, ontmoeting en aanpak ter vermindering van eenzaamheid. Naast een vernieuwend aanbod bij Actief in ‘t groen, hebben we ons tevens gericht op scholing, onderzoek en samenwerking. Ons lokale netwerk en de samenwerking met verschillende zorgpartijen en ook met ketenpartners hebben bijgedragen aan een passend aanbod.
Welzijn op recept/ondersteuner sociaal domein (OSD)
Vanaf oktober 2022 is aan de rol van ondersteuner sociaal domein/welzijnscoach inhoud gegeven en wordt deze ingezet. Er is gestart in samenwerking met twee huisartsenpraktijken van het gezondheidscentrum Lloyds Terras. Het doel is om uiteindelijk Welzijn op Recept beschikbaar te stellen voor alle elf huisartsen in de gemeente Veendam.
Met de inzet van de ondersteuner sociaal domein/welzijnscoach wil de gemeente een impuls geven aan de integrale samenwerking tussen huisartsenpraktijken en het sociale domein en de verwijsroute van huisartsen naar het sociale domein verbeteren. Niet-medische vragen kunnen dan opgepakt worden door het welzijnswerk. Dit kan leiden tot passende zorg voor inwoners en snellere en meer effectieve inzet van interventies.
Over de periode okt. 2022 t/m okt. 2023 zijn door in totaal 63 inwoners ondersteund met een hulpvraag die betrekking had op de onderstaande domeinen.
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
| Thema | Aantal |
|---|---|
| Mentale psychische gezondheid/eenzaamheid | 37 |
| Overbelasting/mantelzorg | 12 |
| Aanvraag middelen | 7 |
| Financiën | 4 |
Figuur 6: hoofddomeinen hulpvragen OSD
Het type ondersteuningsvragen waar de OSD mee te maken heeft zijn uiteenlopend. Denk hierbij bijvoorbeeld aan echtscheiding, opvoeding, rouwverwerking, financiële problemen, structuur, eenzaamheid, overbelasting door mantelzorg, ondersteuning bij een aanvraag of doorverwijzing. In veruit de meeste gevallen is er passende ondersteuning gevonden. Naar aanleiding van een tussentijdse evaluatie bleek dat de meeste vragen gaan over eenzaamheid/contactarmoede. Hier kwam ook uit naar voren dat er iets minder aanbod is binnen de gemeente voor mensen met een hoger ontwikkelingsniveau.
Richting het einde van 2023 is gebleken dat meer huisartsen interesse hebben in de uitvoering van Welzijn op Recept. Om dit te realiseren is er meer budget nodig voor methodiekontwikkeling, aanpassen van de werkprocessen en registratiesystemen en het benutten van het gespreksmodel Positieve Gezondheid. Als het aantal trajecten uitbreidt betekent dit ook meer uren inzet. Hierover is goede afstemming met de gemeente. Daarnaast wordt regionaal ingezet om Welzijn op Recept verder te ontwikkelen. Gemeenten bepalen gezamenlijk de koers en maken samen met de uitvoerders vervolgstappen in de doorontwikkeling.
