05 Jeugd- en opvoedondersteuning

In 2024 hebben we met gezinscoaching en de pilot Jeugd en Opgroeien 130 jeugdigen en gezinnen ondersteund, een stijging ten opzichte van 2023. We merken steeds vaker dat wat in eerste instantie simpele hulpvragen lijken, vaak diepere problemen in het systeem verbergen. Dit vraagt om tijd, vertrouwen en een aanpak die verder gaat dan alleen symptoombestrijding. Thema’s zoals trauma en generatiearmoede hebben een grote impact op gezinnen. Een concreet voorbeeld: een kind ervaart angst bij het naar bed gaan. Een simpele oplossing zou een stappenplan kunnen zijn. Echter, als de angst voortkomt uit een trauma, is een andere benadering nodig. In zulke gevallen richten we ons niet alleen op het verminderen van de angst, maar op het aanpakken van de onderliggende problematiek. Langdurige betrokkenheid zorgt voor beter inzicht in wat gezinnen echt nodig hebben. Soms verwijzen we door, maar vaak kunnen we zelf passende ondersteuning bieden. Hierdoor duren trajecten langer, maar zijn ze ook duurzaam en effectief.

Uitgangspunt van onze ondersteuning is dat de de ouder de regie heeft. Dit is bepalend voor het succes van de ondersteuning. 

Sinds november 2024 is de aanwezigheid van sociaal werk op scholen uitgebreid van anderhalf uur naar vier uren per school. De eerste maanden met deze nieuwe werkwijze laten zien dat sociaal werkers beter zichtbaar zijn en dat de diversiteit aan hulpvragen toeneemt. Tijdens deze vier uren per school zetten we ons in op verschillende manieren. We organiseren inloopspreekuren, waar leerlingen, ouders en leerkrachten laagdrempelig terechtkunnen met vragen en zorgen. Daarnaast faciliteren we koffieochtenden, wonen we ouderavonden bij en verzorgen we weerbaarheidslessen. Ook brengen we belangrijke thema’s onder de aandacht, zoals armoede, jonge mantelzorgers en mentaal welzijn.

Hoewel het tijd kost om de samenwerking met scholen en ouders verder te versterken, zien we dat ouders sociaal werk nu sneller weten te vinden en leerkrachten eerder doorverwijzen. De inzichten uit deze beginfase vormen een goede basis om onze aanpak verder te ontwikkelen en nog beter af te stemmen op de behoeften van ouders, leerkrachten en leerlingen. Samen met onze partners blijven we bouwen aan een sterke verbinding tussen school, gezin en ondersteuning.

Binnen het project Ieder Kind Telt Mee hebben we op twee scholen onze aanwezigheid tijdelijk kunnen uitbreiden naar vijf uren per week. Dit heeft geleid tot de volgende resultaten:

• Brugfunctie De uitbreiding van sociaal werk op school versterkt de samenwerking tussen school, ouders, leerplichtambtenaar, GGD en CJGV. Dit draagt bij aan het voorkomen van schooluitval.
• Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling Sociaal werkers beschikken over uitgebreide kennis van de meldcode en bieden zowel individuele ondersteuning als voorlichting op basisscholen.
• Laagdrempelig contact met ouders Door de langere aanwezigheid op school is de drempel voor ouders om contact te zoeken lager. Problemen worden eerder gesignaleerd en opgepakt, waardoor escalatie en zwaardere hulp wordt voorkomen.
• Normaliserende werking Sociaal werkers helpen ouders en leerkrachten bij het duiden van het gedrag van kinderen en verwijzen indien nodig door naar passende hulp, dit kan zowel intern (naar onder andere onze gezinscoach of buurtmaatschappelijk werker) als extern. 
• Voorkomen van geïndiceerde zorg In drie maanden zijn 55 vragen behandeld, waarvan 53 met korte ondersteuning of advies en slechts 2 doorverwezen. Vroegtijdige signalering voorkomt duurdere zorg.

In 2024 heeft het jongerenwerk van Welstad zich gericht op het versterken van de verbinding met jongeren in Stadskanaal en het vergroten van haar bekendheid. Jongeren kunnen bij ons terecht, niet alleen bij problemen, maar ook voor zelfontwikkeling en sociale interactie. Door laagdrempelige activiteiten, structurele schoolbezoeken en samenwerkingen met ketenpartners hebben we jongeren niet alleen bereikt, maar ook ondersteund in hun ontwikkeling. 

Door personele wisselingen en ziekte binnen het team Jongerenwerk hebben we in 2024 De Kwinne en Skillz niet standaard kunnen openstellen. De Kwinne is vooral in de vakanties open geweest als ontmoetingsplek voor jongeren. 

In samenwerking met scholen hebben we een menukaart ontwikkeld, waarin trainingen en ondersteuning worden geboden op basis van de behoeften van scholen. We hebben de menukaart op alle scholen gepresenteerd en dit resulteerde in diverse trainingen, waaronder ‘Sterker in je Schoenen’. 

Individuele begeleiding

We bieden jongeren zowel kortdurende als langdurige ondersteuning op verschillende gebieden, zoals hulp bij 18+ regelzaken, praktische en emotionele steun, begeleiding van jonge moeders, inschrijven voor een huurwoning en ondersteuning na uitstroom uit de zorg. In 2024 hebben we op deze manier 25 jongeren begeleid.

Collectieve activiteiten binnen het jongerenwerk versterken sociale contacten, verminderen eenzaamheid en stimuleren talentontwikkeling. Jongeren worden nog wel eens aangesproken op negatief gedrag, maar wij richten ons juist op hun mogelijkheden en laten hen hun talenten ontdekken. Door hen kennis te laten maken met nieuwe sporten en culturele activiteiten, leren ze niet alleen van ons aanbod, maar ook van elkaar. In 2024 hebben we samen met jongeren activiteiten georganiseerd, zoals:

• Escaperoom: Hoe overleef ik de brugklas? Dit jaar hebben we een eigen escaperoom ontwikkeld en uitgevoerd op scholen voor alle eerste klassen. Het doel was om zoveel mogelijk nieuwe jongeren te ontmoeten en hen bekend te maken met het jongerenwerk. In dezelfde week was er een vossenjacht voor de eerste klassen, waarbij de pauze plaatsvond in het jongerencentrum. Hierdoor maakten 475 jongeren kennis met de locatie en het jongerenwerk.
• Zomeractiviteiten: Tijdens de zomer zijn diverse activiteiten georganiseerd, zoals Summerstart, een mocktailnight en een pizza-avond. Daarnaast hebben we ons aangesloten bij sportactiviteiten van Team Sport, waarbij we in totaal 40 jongeren hebben bereikt.
• Week van de Gezonde Jeugd: Deze week is ontstaan vanuit de menukaart en omvatte activiteiten zoals het School Positieve Gezondheid-spel en een workshop ‘Smoothies maken’.
• Weerbaarheidstraining: In oktober is de training ‘Sterker in je Schoenen’ gegeven om jongeren te ondersteunen in hun zelfvertrouwen en weerbaarheid.
• Ouderavond: We hebben en tweetal online ouderavonden georganiseerd om ouders te informeren en betrekken bij het welzijn van hun kinderen.

Impacter is een project binnen de Maatschappelijke Diensttijd (MDT) en vormt een waardevolle brug tussen jongeren, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Jongeren van 12 tot 30 jaar krijgen via dit traject de kans om hun talenten te ontdekken, zelfvertrouwen op te bouwen én iets terug te doen voor de samenleving. Dankzij de samenwerking met scholen, bedrijven, maatschappelijke instellingen en collega’s binnen Welstad kunnen jongeren hun talenten ontdekken en ontwikkelen.

Resultaten in 2024

2024 was het tweede jaar van de driejarige subsidieperiode van Impacter. In dit jaar zijn 47 trajecten succesvol afgerond en liepen er daarnaast nog eens 47 actieve trajecten. Oorspronkelijk was het doel om 90 trajecten in drie jaar tijd te realiseren, maar vanwege het het grote aantal deelnemers is dit bijgesteld naar 120 trajecten. Een MDT-traject bestaat uit ongeveer 80 uur maatschappelijke inzet, waarbij jongeren impact maken door middel van vrijwilligerswerk, workshops of projecten en groeien in hun persoonlijke ontwikkeling. 

Projecten die raken en verbinden

Impacter kent een grote variatie aan trajecten. Er zijn collectieve activiteiten zoals het QueerQafé, het GameCafé, en het Knoalster Muziekcafé in het asielzoekerscentrum (AZC) in Musselkanaal. Tijdens deze activiteiten werken jongeren samen, delen ervaringen en werken tegelijkertijd aan hun eigen leerdoelen.

De samenwerking met Vluchtelingenwerk en het AZC is een waardevol onderdeel van het project. Zo vond er in het AZC een bijzonder fotografieproject plaats met alleenstaande minderjarige vluchtelingen. Onder begeleiding van twee fotografen van fotoclub Reflex uit Musselkanaal leerden de jongeren door middel van verschillende workshops hoe ze met hun smartphone mooie foto’s konden maken. De resultaten werden gepresenteerd in de bibliotheek van Musselkanaal en binnen het AZC. 

Nieuwe impulsen en ambassadeurschap

Hieronder staan enkele projecten beschreven die in 2024 hebben plaatsgevonden vanuit Impacter:

• Jongerenambassadeurs: Een groep jongeren die is voortgekomen uit eerdere MDT-trajecten vertegenwoordigt de stem van jongeren bij de gemeente Stadskanaal. Ze verzamelen input van leeftijdsgenoten via sociale media, schoolbezoeken en deelname aan gemeenteraadsvergaderingen. De jaarlijkse Raadsafari, georganiseerd met het jongerenwerk, Ubbo Emmius en de bibliotheek, vormt hiervoor de opstap.
• Samenwerking met Noorderpoort: In 2024 zijn wij gestart met een traject waarin studenten van maatschappelijke zorg, pedagogisch werk en onderwijsassistent via Impacter maatschappelijke ervaring opdoen. Dit traject loopt als praktijkgericht onderzoek en wordt in 2025 afgerond. 
  Ook werken wij samen met studenten van Noorderpoort Route Rubicon, een onderwijstak voor jongeren die in het reguliere onderwijs minder goed tot hun recht komen. In een huiselijke en veilige leeromgeving werken zij toe naar een niveau-2 diploma. Gedurende een halfjaar begeleiden wij deze studenten richting een maatschappelijk project, waarin zij de vaardigheden die zij tijdens hun opleiding leren, kunnen toepassen in de praktijk. Zo organiseerden ze een geslaagde activiteiten dag voor de bewoners van Parkheem.
• Samenwerking met Vluchtelingenwerk: Voor 2025 wordt gewerkt aan het opzetten van extra individuele MDT-trajecten voor jonge statushouders.

Ondanks eerdere zorgen over de landelijke voortgang van MDT, blijft het project Impacter bestaan. Mede dankzij een aangenomen motie vanuit de gemeenteraad is er politieke steun uitgesproken voor het behoud en de verdere ontwikkeling van het project. Deze steun onderstreept het belang dat de gemeente Stadskanaal hecht aan jongerenparticipatie en talentontwikkeling. 

Impacter laat zien wat er mogelijk is wanneer jongeren serieus genomen worden en de ruimte krijgen om te groeien. Hun inzet maakt niet alleen impact op de samenleving, maar ook op henzelf. Samen bouwen we aan een generatie die betrokken is, verantwoordelijkheid neemt en durft te dromen.